چرا وقتی قرص ال دی میخورم حالت تهوع میگیرم؟
قرص ال‌دی یکی از رایج‌ترین داروهای جلوگیری از بارداری است که توسط بسیاری از زنان در سراسر جهان استفاده می‌شود. با وجود اثربخشی بالا، این قرص مانند هر داروی دیگری ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. یکی از شایع‌ترین این عوارض، حالت تهوع است. بسیاری از مصرف‌کنندگان قرص ال‌دی گزارش می‌دهند که پس از شروع مصرف، با تهوع یا ناراحتی معده مواجه می‌شوند. اما دلیل این موضوع چیست؟ در این مقاله، به‌طور علمی و کاربردی به بررسی علل حالت تهوع ناشی از قرص ال‌دی، راه‌های کاهش آن و توصیه‌های مهم می‌پردازیم.
قرص ال‌دی چیست؟
قرص ال‌دی (Low Dose) نوعی قرص ترکیبی ضد بارداری است که حاوی مقدار کمی از دو نوع هورمون زنانه، یعنی استروژن و پروژستین است. این قرص با جلوگیری از تخمک‌گذاری و تغییر در مخاط رحم، احتمال باروری را به میزان زیادی کاهش می‌دهد. ال‌دی معمولاً در بسته‌های ۲۱ یا ۲۸ عددی ارائه می‌شود و باید به‌صورت روزانه مصرف شود.
چرا قرص ال‌دی باعث تهوع می‌شود؟
1. تغییرات هورمونی ناگهانی
مصرف قرص ال‌دی باعث ورود ناگهانی هورمون‌های استروژن و پروژستین به بدن می‌شود. این تغییرات هورمونی می‌توانند مرکز کنترل تهوع در مغز (مدولای مغزی) را تحریک کرده و منجر به بروز حالت تهوع شوند. معمولاً بدن در چند روز یا هفته اول مصرف، در حال تطبیق با این هورمون‌هاست.
2. تأثیر بر سیستم گوارشی
برخی از ترکیبات موجود در قرص‌های ضدبارداری ممکن است بر حرکات روده و معده تأثیر گذاشته و باعث کندی هضم یا تحریک دیواره معده شوند. این اختلال گوارشی موقت می‌تواند منجر به تهوع یا حتی احساس سنگینی در معده شود.
3. حساسیت فردی
بدن هر فرد واکنش متفاوتی به داروها دارد. برخی زنان نسبت به تغییرات هورمونی حساس‌تر هستند و حتی دوز پایین استروژن نیز می‌تواند در آن‌ها تهوع ایجاد کند.
4. مصرف قرص با معده خالی
اگر قرص ال‌دی با معده خالی مصرف شود، احتمال بروز تهوع افزایش می‌یابد. دارو ممکن است باعث تحریک اسید معده شود که منجر به ناراحتی گوارشی و تهوع می‌شود.
چه زمانی تهوع ناشی از قرص ال‌دی طبیعی است؟
تهوع جزئی در چند روز اول مصرف قرص ال‌دی یک واکنش طبیعی بدن به هورمون‌های جدید است. در اکثر موارد، بدن طی ۲ تا ۳ هفته به این تغییرات عادت کرده و تهوع از بین می‌رود. اگر تهوع خفیف باشد و مانع فعالیت روزمره نشود، نیازی به قطع مصرف قرص نیست.
چه زمانی تهوع خطرناک است؟
در برخی موارد، تهوع ممکن است شدید باشد یا با استفراغ، سرگیجه یا بی‌حالی همراه شود. اگر تهوع بیش از یک ماه ادامه پیدا کند یا به‌گونه‌ای باشد که مصرف قرص را دشوار سازد، بهتر است به پزشک مراجعه شود. ممکن است پزشک پیشنهاد دهد که:
-
قرص را با نوعی دیگر جایگزین کنید
-
نوع قرص با دوز پایین‌تر استروژن تجویز شود
-
از روش غیرهورمونی برای پیشگیری استفاده شود
راه‌های کاهش حالت تهوع هنگام مصرف قرص ال‌دی
1. مصرف قرص همراه غذا
خوردن قرص همراه وعده غذایی سبک یا بعد از غذا می‌تواند از تحریک معده جلوگیری کرده و حالت تهوع را کاهش دهد.
2. تغییر زمان مصرف قرص
برخی از زنان با مصرف قرص قبل از خواب (شب‌ها) تهوع کمتری احساس می‌کنند. با انتخاب ساعتی که معده پرتر است، می‌توان احتمال ناراحتی معده را کاهش داد.
3. اجتناب از غذاهای سنگین و چرب
در روزهایی که قرص مصرف می‌کنید، از خوردن غذاهای چرب، سنگین یا تند خودداری کنید. این نوع غذاها می‌توانند تهوع را تشدید کنند.
4. استفاده از داروهای ضد تهوع با مشورت پزشک
در صورت تهوع شدید، پزشک ممکن است داروی ضد تهوع مانند دمیترون یا متوکلوپرامید تجویز کند. هرگز بدون مشورت پزشک دارو مصرف نکنید.
آیا قطع مصرف قرص مشکل را حل می‌کند؟
بله، در صورتی که تهوع ادامه‌دار و آزاردهنده باشد، قطع مصرف قرص معمولاً به بازگشت وضعیت طبیعی کمک می‌کند. با این حال، باید قبل از قطع دارو با پزشک مشورت شود، زیرا قطع ناگهانی قرص ممکن است منجر به اختلال در چرخه قاعدگی یا افزایش احتمال بارداری شود.
جایگزین‌هایی برای قرص ال‌دی در صورت تهوع
اگر تهوع شدید باشد و ادامه یابد، پزشک ممکن است یکی از گزینه‌های زیر را به‌عنوان جایگزین قرص ال‌دی توصیه کند:
-
قرص با دوز استروژن پایین‌تر مانند قرص یاسمین یا مارولون
-
قرص فقط پروژستین مانند مینی‌پیل
-
حلقه واژینال یا پچ پوستی
-
IUD یا کاندوم
نتیجه‌گیری
حالت تهوع یکی از عوارض شایع و معمولاً گذرا در اوایل مصرف قرص ال‌دی است که به دلیل تغییرات هورمونی و اثر دارو بر دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. در بیشتر موارد، این تهوع پس از چند هفته کاهش یافته یا از بین می‌رود. با رعایت نکاتی مانند مصرف قرص با غذا، تنظیم زمان مصرف، و در صورت نیاز مشورت با پزشک برای انتخاب نوع مناسب‌تر، می‌توان این مشکل را به حداقل رساند. در صورت تهوع شدید یا ادامه‌دار، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌تر پیشگیری شود.