آیا تبخال تناسلی از طریق لباس منتقل میشود؟
تبخال تناسلی یکی از بیماریهای شایع مقاربتی است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ و نوع ۲ (HSV-1 و HSV-2) ایجاد میشود. بسیاری از افراد درباره راههای انتقال این ویروس سوالاتی دارند، از جمله اینکه آیا تماس با لباس آلوده نیز میتواند باعث انتقال تبخال تناسلی شود یا خیر. در این مقاله بهطور علمی و کامل به بررسی این موضوع میپردازیم و به تمام ابهامات در این زمینه پاسخ میدهیم.
تبخال تناسلی چگونه منتقل میشود؟
تبخال تناسلی اغلب از طریق تماس مستقیم پوست به پوست در طول فعالیت جنسی منتقل میشود. رایجترین راههای انتقال عبارتند از:
-
رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی با فرد مبتلا
-
تماس پوست با نواحی دارای زخم یا تاول فعال
-
تماس با ترشحات آلوده از زخمها یا مایعات بدن
در بیشتر موارد، ویروس در زمانی که تاولها فعال و باز هستند، بیشترین قدرت انتقال را دارد، ولی حتی در زمانهایی که علائم قابل مشاهده وجود ندارد نیز میتوان ناقل بود.
آیا لباس میتواند حامل ویروس تبخال باشد؟
یکی از سوالات رایج این است که آیا لباس زیر، ملحفه یا حوله میتواند ناقل ویروس تبخال باشد. پاسخ علمی به این سوال به چند عامل بستگی دارد. اول باید دانست که ویروس هرپس برای زنده ماندن و فعال بودن نیاز به محیط گرم، مرطوب و بدن انسان دارد. خارج از بدن، این ویروس خیلی زود از بین میرود.
به همین دلیل، احتمال انتقال تبخال تناسلی از طریق لباس یا حوله بسیار پایین است، مگر اینکه شرایط خاصی وجود داشته باشد. برای مثال:
-
لباس یا حوله بلافاصله پس از تماس مستقیم با زخم تازه و ترشحاتی که حاوی ویروس هستند استفاده شود.
-
پارچه هنوز مرطوب و گرم باشد و فاصله زمانی بین تماس اولیه و استفاده ثانویه خیلی کوتاه باشد.
در چنین شرایطی، احتمال انتقال وجود دارد ولی همچنان بسیار کم است. ویروس در محیط خشک و سرد خارج از بدن بهسرعت غیرفعال میشود.
چرا انتقال تبخال از طریق لباس نادر است؟
برخلاف برخی ویروسها که توانایی بقای طولانیمدت در سطوح یا پارچهها را دارند (مانند ویروسهای رودهای یا هپاتیتها)، ویروس هرپس سیمپلکس برای زنده ماندن نیاز به سلولهای زنده دارد. بنابراین:
-
در معرض هوا بهسرعت از بین میرود.
-
در سطوح خشک یا لباس خشک غیرفعال میشود.
-
نور آفتاب و مواد شوینده بهشدت قدرت بقای آن را کاهش میدهند.
همین دلایل باعث میشود پزشکان و مراکز بهداشتی، انتقال تبخال تناسلی از طریق لباس یا توالت فرنگی یا صندلی را بسیار بعید بدانند.
موارد خاصی که ممکن است خطر انتقال را افزایش دهند
هرچند احتمال انتقال از طریق لباس بسیار پایین است، در موارد نادری اگر شرایط خاص فراهم شود، احتمال تئوریک انتقال وجود دارد. این شرایط شامل:
-
استفاده مشترک از لباس زیر یا حوله بلافاصله پس از تماس با زخم باز
-
شستوشوی ناکافی حوله یا لباس زیر با آب سرد بدون شوینده
-
استفاده از لوازم شخصی افراد آلوده در شرایط مرطوب و گرم (مثلاً سونا یا استخر)
در چنین شرایطی نیز احتمال انتقال به نسبت بسیار پایین است، اما رعایت نکات بهداشتی توصیه میشود.
چگونه از انتقال تبخال تناسلی جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از انتقال تبخال تناسلی، روشهای اصلی زیر اهمیت زیادی دارند:
-
استفاده از کاندوم در تمام روابط جنسی، اگرچه ۱۰۰٪ جلوگیری نمیکند
-
پرهیز از رابطه جنسی در زمان بروز علائم فعال بیماری
-
عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند حوله، لباس زیر و ملحفه
-
شستوشوی دقیق لباسها و حولهها با آب گرم و مواد شوینده مناسب
-
مشاوره با پزشک در صورت مشاهده علائم مشکوک و مصرف داروهای ضدویروسی در صورت نیاز
آیا در کودکان نیز احتمال انتقال از طریق لباس وجود دارد؟
در موارد نادر، کودکان ممکن است از طریق تماس با وسایل آلوده دچار تبخال (نه لزوماً تناسلی) شوند، اما اغلب این موارد مربوط به تبخال نوع ۱ (دهانی) است. با این حال، انتقال از طریق لباس نادر است و بیشتر از طریق تماس مستقیم با فرد ناقل یا وسایل شخصی آلوده در زمان کوتاه و شرایط خاص اتفاق میافتد.
آیا شستن لباس با شوینده معمولی ویروس تبخال را از بین میبرد؟
بله، استفاده از مواد شوینده متداول (پودر لباسشویی، مایع شوینده، صابون) به همراه آب گرم، برای از بین بردن ویروس کافی است. ویروس هرپس سیمپلکس در برابر مواد شوینده و خشککن حرارتی بسیار حساس است و پس از شستوشو دیگر خطری برای انتقال نخواهد داشت. برای اطمینان بیشتر میتوان از آب با دمای بالا استفاده کرد.
آیا استفاده از لباس زیر دیگران میتواند خطرناک باشد؟
استفاده از لباس زیر یا وسایل شخصی دیگران بههیچ عنوان توصیه نمیشود، حتی اگر ظاهراً تمیز باشند. نه فقط بهخاطر تبخال تناسلی، بلکه بهخاطر خطر انتقال سایر بیماریهای پوستی و قارچی. لباس زیر محیط مناسبی برای رشد برخی میکروبها در صورت رطوبت و گرماست.
نتیجهگیری
در مجموع، احتمال انتقال تبخال تناسلی از طریق لباس یا حوله بسیار پایین و در عمل نادر است. ویروس هرپس سیمپلکس برای زنده ماندن به محیطی خاص نیاز دارد که در خارج از بدن انسان بهسرعت از بین میرود. با رعایت بهداشت فردی، پرهیز از استفاده مشترک از لباس زیر یا حوله، و شستوشوی منظم لباسها، خطر انتقال تقریبا به صفر میرسد. در صورتی که علائمی مانند زخم یا تاول در ناحیه تناسلی دارید یا نسبت به وضعیت شریک جنسی خود مطمئن نیستید، بهترین راه، مشورت با پزشک و انجام آزمایشهای تشخیصی است.