عمل انحراف بینی به چه صورت است؟

عمل انحراف بینی به چه صورت است؟

عمل انحراف بینی که در اصطلاح پزشکی به آن سپتوپلاستی (Septoplasty) گفته می‌شود، یک روش جراحی است که برای اصلاح انحراف تیغه بینی انجام می‌گیرد. تیغه بینی یا سپتوم، ساختاری استخوانی-غضروفی است که دو حفره بینی را از یکدیگر جدا می‌کند. در شرایطی که این تیغه از حالت وسط منحرف شود، ممکن است تنفس را دشوار کند و منجر به مشکلاتی مانند گرفتگی مزمن بینی، خر و پف، خشکی دهان و حتی سینوزیت مزمن شود. در این مقاله کامل، با نحوه انجام عمل انحراف بینی، مراحل مختلف آن، مراقبت‌های لازم و مزایا و معایب آن آشنا می‌شویم.

دلایل انجام عمل انحراف بینی

انحراف تیغه بینی ممکن است مادرزادی باشد یا به‌دلیل آسیب‌های فیزیکی مانند ضربه به بینی ایجاد شود. زمانی که این انحراف به‌حدی باشد که باعث اختلال در تنفس یا سایر مشکلات شود، پزشک عمل جراحی را توصیه می‌کند.

دلایل رایج برای انجام سپتوپلاستی عبارتند از:

• انسداد دائمی یا مکرر یک طرف بینی

• خر و پف شدید یا آپنه خواب

• خون‌دماغ مکرر

• سردرد و درد صورت ناشی از فشار

• سینوزیت‌های مکرر

• صدای تنفس بلند هنگام خواب

آمادگی قبل از جراحی انحراف بینی

پیش از عمل، بیمار باید تحت بررسی‌های دقیق پزشکی قرار گیرد. پزشک با معاینه فیزیکی، تصویربرداری (مثل سی‌تی‌اسکن) و بررسی سابقه پزشکی بیمار، تصمیم می‌گیرد که آیا عمل نیاز است یا نه. بیمار معمولاً باید از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین، ویتامین E یا ایبوپروفن حداقل یک هفته قبل از جراحی پرهیز کند. همچنین از او خواسته می‌شود که شب قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کند.

نحوه انجام عمل سپتوپلاستی

عمل سپتوپلاستی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا گاهی بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. این جراحی معمولاً بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه زمان می‌برد و مراحل آن به صورت زیر است:

1. ایجاد برش داخل بینی: پزشک یک برش کوچک در داخل سوراخ بینی ایجاد می‌کند تا به تیغه بینی دسترسی پیدا کند. این روش بدون ایجاد زخم خارجی انجام می‌شود.

2. برداشتن یا تراشیدن تیغه منحرف: قسمت‌های انحراف‌یافته تیغه استخوانی یا غضروفی به‌دقت تراشیده یا برداشته می‌شوند.

3. اصلاح ساختار تیغه: در صورت نیاز، پزشک قطعات غضروف را بازسازی یا مجدداً در جای مناسب قرار می‌دهد.

4. بستن برش: پس از اصلاح تیغه، برش داخلی بخیه زده می‌شود و معمولاً نیازی به کشیدن بخیه نیست.

5. قرار دادن تامپون یا اسپلینت: در پایان، پانسمان داخلی یا اسپلینت‌های مخصوص برای ثابت نگه‌داشتن تیغه بینی استفاده می‌شود.

مراقبت‌های بعد از عمل انحراف بینی

دوران نقاهت پس از عمل انحراف بینی معمولاً چند هفته طول می‌کشد، اما بیشتر بیماران می‌توانند بعد از یک هفته به فعالیت‌های سبک خود بازگردند. مراقبت‌های بعد از عمل شامل موارد زیر است:

• پرهیز از فین کردن شدید برای جلوگیری از خونریزی

• بالا نگه‌داشتن سر هنگام خواب

• استفاده از اسپری‌های تجویزی برای شست‌وشوی بینی

• پرهیز از فعالیت‌های سنگین، ورزش و بلند کردن اجسام سنگین برای دو هفته اول

• رعایت بهداشت بینی برای پیشگیری از عفونت

در بعضی موارد ممکن است پزشک یک تا دو روز پس از عمل، تامپون‌های داخلی را خارج کند. در این مدت ممکن است بیمار احساس فشار یا گرفتگی بینی داشته باشد که طبیعی است.

عوارض احتمالی جراحی انحراف بینی

هر عمل جراحی ممکن است با خطراتی همراه باشد. اگرچه سپتوپلاستی یک عمل نسبتاً ایمن محسوب می‌شود، اما برخی عوارض نادر آن عبارتند از:

• خونریزی بینی

• عفونت

• سوراخ شدن تیغه بینی

• کاهش حس بویایی به‌طور موقت

• تغییر شکل بینی

• نیاز به جراحی ترمیمی

برای به حداقل رساندن این خطرات، باید تمام توصیه‌های پزشک رعایت شود و در صورت بروز هرگونه علامت غیرعادی، به پزشک اطلاع داده شود.

تفاوت سپتوپلاستی با عمل زیبایی بینی

باید توجه داشت که عمل انحراف بینی با عمل زیبایی بینی یا رینوپلاستی متفاوت است. سپتوپلاستی بیشتر جنبه درمانی دارد و تمرکز آن بر اصلاح عملکرد بینی است، نه ظاهر آن. با این حال، گاهی این دو عمل به‌طور هم‌زمان انجام می‌شوند که به آن سپتورینوپلاستی گفته می‌شود.

نتیجه‌گیری

عمل انحراف بینی یا سپتوپلاستی یکی از روش‌های مؤثر برای بهبود عملکرد تنفسی و کیفیت زندگی افرادی است که از انحراف تیغه بینی رنج می‌برند. این جراحی معمولاً با بیهوشی انجام می‌شود، در داخل بینی صورت می‌گیرد و جای زخم خارجی ندارد. با رعایت دقیق توصیه‌های قبل و بعد از عمل، می‌توان نتایج موفق و رضایت‌بخشی را تجربه کرد. در صورتی که دچار گرفتگی مداوم بینی، خر و پف یا مشکلات تنفسی هستید، مشورت با متخصص گوش، حلق و بینی برای ارزیابی نیاز به جراحی توصیه می‌شود.