چرا بعد از عمل بینی نفس کشیدن صدا میده؟

چرا بعد از عمل بینی نفس کشیدن صدا می‌دهد؟

عمل بینی، یا رینوپلاستی، یکی از پرطرفدارترین جراحی‌های زیبایی و درمانی در دنیاست. اگرچه هدف بسیاری از افراد از انجام این عمل بهبود فرم ظاهری بینی است، برخی نیز آن را به‌دلایل عملکردی مانند بهبود تنفس انجام می‌دهند. با این حال، برخی بیماران پس از جراحی با مشکلی جدید مواجه می‌شوند: نفس کشیدن آن‌ها صدادار می‌شود یا به اصطلاح “خِرخِر” یا “ویز ویز” می‌کند. این موضوع می‌تواند موجب نگرانی، احساس ناراحتی یا حتی نارضایتی از نتیجه عمل شود. در این مقاله بررسی می‌کنیم چرا بعد از عمل بینی نفس کشیدن صدا می‌دهد، چه عواملی در بروز این مشکل نقش دارند، و چه راهکارهایی برای درمان آن وجود دارد.

علت‌های رایج صدادار شدن تنفس بعد از عمل بینی

تغییرات ساختاری که طی عمل بینی ایجاد می‌شود، ممکن است موقت یا دائمی بر نحوه عبور هوا از مجاری بینی تأثیر بگذارد. صداهایی که در حین دم یا بازدم شنیده می‌شوند، معمولاً ناشی از تنگ شدن مسیر عبور هوا یا ایجاد مانع در داخل بینی هستند. در ادامه به دلایل رایج این اتفاق اشاره می‌کنیم:

تورم داخلی بینی

یکی از طبیعی‌ترین و شایع‌ترین دلایل صدادار شدن تنفس پس از عمل، تورم بافت‌های داخلی بینی است. بعد از جراحی، بدن به‌طور طبیعی به عنوان پاسخ به آسیب، واکنش التهابی نشان می‌دهد که با تورم همراه است. این تورم می‌تواند راه‌های هوایی را تنگ کند و باعث صدادار شدن تنفس شود.

باقی‌ماندن ترشحات و لخته‌های خون

پس از عمل بینی، ممکن است ترشحات خشک‌شده، لخته‌های خون یا پوسته‌های ناشی از بهبود زخم‌ها در مجرای بینی تجمع پیدا کنند. این مواد می‌توانند مانع عبور راحت هوا شوند و هنگام تنفس صدا تولید کنند.

خشک شدن بیش از حد مخاط بینی

استفاده از داروهای بی‌حسی، مسکن‌ها و قرار گرفتن در محیط‌های خشک می‌تواند باعث کاهش رطوبت مخاط بینی شود. خشک شدن بینی منجر به پوسته‌ریزی و ایجاد مانع در مسیر تنفس می‌شود که خود می‌تواند علت ایجاد صدا هنگام تنفس باشد.

انحراف تیغه بینی یا عدم تقارن مجاری بینی

گاهی اوقات در طی عمل زیبایی، تیغه بینی (سپتوم) به‌درستی اصلاح نمی‌شود یا ممکن است انحراف تیغه جدیدی ایجاد شود. این حالت می‌تواند تعادل جریان هوا در دو سمت بینی را به هم بزند و باعث ایجاد صدا هنگام عبور هوا شود.

باریک شدن سوراخ‌های بینی

در برخی از عمل‌های زیبایی، به‌ویژه اگر بیش از حد از بافت‌های بینی برداشته شده باشد یا پره‌های بینی بیش از حد جمع شده باشند، ممکن است سوراخ‌های بینی بیش از حد کوچک شوند. این حالت باعث تنگی مسیر تنفس و ایجاد صدای ویز یا خرناس می‌شود.

چسبندگی بافتی یا اسکار داخلی

گاهی‌اوقات بافت‌های داخلی بینی به اشتباه به هم جوش می‌خورند یا اسکارهای عمیق ایجاد می‌شوند که مسیر هوا را مسدود می‌کند. این پدیده که به “چسبندگی داخل بینی” شناخته می‌شود، یکی از عوامل جدی در بروز صدای تنفسی بعد از عمل است.

علائمی که همراه با صدای تنفس ممکن است دیده شوند

علاوه بر شنیده شدن صدا هنگام نفس کشیدن، بیماران ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کنند که می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر علت کمک کند:

• گرفتگی دائمی یا مکرر بینی

• احساس انسداد در یک یا هر دو طرف بینی

• خستگی سریع هنگام فعالیت بدنی

• سردرد یا فشار سینوسی

• نیاز به تنفس از دهان در هنگام خواب

آیا صدای تنفس بعد از عمل بینی طبیعی است؟

در بسیاری از موارد، ایجاد صدا هنگام تنفس بلافاصله پس از عمل بینی طبیعی است و بخشی از روند بهبودی به‌شمار می‌رود. معمولاً این مشکل ظرف ۲ تا ۸ هفته پس از جراحی به‌تدریج برطرف می‌شود. با این حال، اگر این علائم پس از گذشت چند ماه باقی ماند یا شدت گرفت، باید توسط پزشک بررسی شود.

راهکارهای کاهش یا درمان صدادار بودن تنفس بعد از عمل بینی

درمان این مشکل بستگی به علت اصلی آن دارد. در بسیاری از موارد با راهکارهای ساده می‌توان مشکل را بهبود داد، اما در برخی موارد شدید ممکن است نیاز به مداخله‌های تخصصی وجود داشته باشد.

استفاده از بخور و حفظ رطوبت هوا

قرار گرفتن در محیط مرطوب، استفاده از دستگاه بخور در منزل و نوشیدن آب کافی می‌تواند به کاهش خشکی بینی و باز نگه داشتن مجاری تنفسی کمک کند.

شست‌وشوی منظم بینی با سرم شستشو

استفاده از سرم فیزیولوژیک (سالین) برای شست‌وشوی روزانه بینی باعث پاکسازی ترشحات، لخته‌ها و پوسته‌ها شده و عبور هوا را آسان‌تر می‌کند. این کار بهتر است با مشورت پزشک انجام شود.

مصرف داروهای ضد التهاب یا ضد آلرژی

در صورتی که تورم یا واکنش‌های آلرژیک عامل ایجاد صدا باشد، پزشک ممکن است اسپری‌های کورتونی یا آنتی‌هیستامین‌ها تجویز کند تا التهاب کاهش یابد.

گفتاردرمانی یا تمرین تنفس

در مواردی که اختلال در الگوی تنفس باعث صدا شده باشد، تمرین‌های تنفسی زیر نظر گفتاردرمانگر یا فیزیوتراپیست می‌تواند مفید واقع شود.

بررسی تخصصی توسط پزشک

اگر پس از چند ماه همچنان مشکل صدای تنفس باقی ماند، باید به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی یا جراح پلاستیک بینی مراجعه کرد. در صورت وجود چسبندگی، تنگی سوراخ‌های بینی یا مشکلات ساختاری، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی (رینوپلاستی ثانویه) باشد.

پیشگیری از ایجاد صدای تنفسی بعد از جراحی بینی

اگر هنوز عمل بینی انجام نداده‌اید یا در مراحل اولیه بعد از عمل هستید، رعایت برخی نکات می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند:

• انتخاب جراح با تجربه که هم به جنبه زیبایی و هم عملکرد بینی توجه داشته باشد

• پرهیز از ضربه به بینی در دوره نقاهت

• استفاده صحیح از داروهای تجویزشده پس از جراحی

• عدم مصرف دخانیات که موجب التهاب و خشکی مخاط بینی می‌شود

• پیروی دقیق از دستورالعمل‌های مراقبتی پزشک

نتیجه‌گیری

صدادار شدن تنفس پس از عمل بینی می‌تواند مسئله‌ای موقت یا نشانه‌ای از وجود مشکل ساختاری باشد. تورم، خشکی مخاط، تنگی مجاری تنفسی و چسبندگی داخلی از جمله دلایل رایج این پدیده هستند. با مراقبت مناسب، استفاده از داروهای تجویزشده، شست‌وشوی بینی و مشاوره با پزشک متخصص، می‌توان این مشکل را کنترل یا به‌طور کامل درمان کرد. آگاهی از علل و راهکارهای درمانی باعث می‌شود تا بیماران با آرامش خاطر بیشتری روند بهبودی خود را طی کرده و در صورت نیاز به موقع اقدام درمانی مناسب را دریافت کنند.