عفونت واژن تکهای؛ علل، علائم و راههای درمان
عفونت واژن یکی از شایعترین مشکلات زنان در سنین باروری است که میتواند در انواع مختلفی بروز کند. یکی از فرمهای نگرانکننده و کمتر شناختهشده این عفونت، عفونت واژن با ترشحات تکهای یا تودهای است. این نوع ترشحات معمولاً سفید، زرد یا سبز رنگ هستند و به شکل تکههای غلیظ و گاه پنیری شکل مشاهده میشوند. در این مقاله به بررسی علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان این نوع عفونت پرداختهایم.
منظور از ترشحات تکهای واژن چیست؟
ترشحات واژن معمولاً شفاف، سفید یا کرمی و بدون بو هستند. اما در برخی موارد این ترشحات به حالت غلیظ و تکهای درمیآیند. منظور از ترشحات تکهای، وجود تودههایی شبیه ذرات پنیر یا قطعات جامد در ترشحات واژینال است. این حالت معمولاً نشانهای از یک عفونت قارچی یا باکتریایی است و نیاز به بررسی پزشکی دارد.
علل عفونت واژن با ترشحات تکهای
مهمترین دلایل ایجاد ترشحات تکهای و غیرطبیعی در واژن عبارتاند از:
عفونت قارچی (کاندیدیازیس)
رایجترین علت ترشحات تکهای، عفونت قارچی واژن است که معمولاً توسط قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس ایجاد میشود. این نوع ترشح معمولاً سفید، ضخیم و بیبو است و شباهت زیادی به پنیر دلمه شده دارد.
واژینوز باکتریایی
اگرچه واژینوز باکتریایی بیشتر با ترشحات خاکستری و بوی بد مشخص میشود، گاهی ممکن است با ترشحات غلیظ یا تکهای نیز همراه باشد، بهویژه در صورت عفونت همزمان با قارچ.
تریکومونیازیس
این عفونت انگلی که از راه جنسی منتقل میشود، میتواند موجب ترشحاتی سبز یا زرد رنگ، کفآلود و گاه تکهای همراه با بوی نامطبوع شود.
واکنشهای آلرژیک یا تحریککنندهها
برخی شویندهها، صابونها، اسپریهای خوشبوکننده یا محصولات بهداشتی ممکن است موجب تغییر در ترشحات طبیعی واژن شده و شرایط را برای رشد قارچها یا باکتریها فراهم کنند.
علائم همراه با عفونت واژن تکهای
ترشحات تکهای معمولاً با علائم همراه زیر بروز میکنند:
-
خارش شدید ناحیه تناسلی
-
سوزش واژن یا اطراف دهانه واژن
-
بوی نامطبوع ترشحات (در صورت وجود عفونت باکتریایی)
-
التهاب، قرمزی و تورم واژن
-
درد هنگام ادرار یا رابطه جنسی
توجه داشته باشید که وجود یک یا چند مورد از این علائم، بهویژه همراه با ترشحات غیرعادی، نیازمند مراجعه به پزشک است.
تشخیص عفونت واژن تکهای
برای تشخیص دقیق علت ترشحات تکهای، پزشک متخصص زنان معمولاً اقدامات زیر را انجام میدهد:
-
معاینه فیزیکی و بررسی علائم ظاهری
-
بررسی pH واژن
-
آزمایش نمونه ترشحات برای تشخیص نوع قارچ، باکتری یا انگل
-
در برخی موارد، تجویز تستهای تکمیلی مانند کشت قارچ یا آزمایش خون
درمان عفونت واژن با ترشحات تکهای
درمان به علت زمینهای بستگی دارد. گزینههای درمانی عبارتاند از:
درمان عفونت قارچی
-
مصرف داروهای ضد قارچ خوراکی مانند فلوکونازول
-
کرمها یا شیافهای ضد قارچ مانند کلوتریمازول یا میکونازول
-
پرهیز از پوشیدن لباس زیر تنگ و استفاده از پارچههای نخی
درمان واژینوز باکتریایی
-
آنتیبیوتیکهایی مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین بهصورت خوراکی یا واژینال
-
اجتناب از شستشوی بیشازحد واژن با صابون
درمان تریکومونیازیس
-
مصرف مترونیدازول یا تینیدازول برای هر دو شریک جنسی
-
پرهیز از رابطه جنسی تا پایان درمان کامل
نکاتی برای پیشگیری از عفونت واژن
برای پیشگیری از بروز ترشحات غیرطبیعی و عفونتهای مکرر، رعایت موارد زیر توصیه میشود:
-
رعایت بهداشت فردی بهصورت متعادل (نه بیشازحد)
-
استفاده از لباس زیر نخی و قابل تنفس
-
تعویض منظم لباس زیر و عدم استفاده طولانیمدت از لباس مرطوب
-
پرهیز از استفاده از شویندهها و اسپریهای معطر در ناحیه تناسلی
-
مصرف ماست پروبیوتیک یا مکملهای لاکتوباسیل برای تقویت باکتریهای مفید واژن
-
رعایت روابط جنسی ایمن و استفاده از کاندوم
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر ترشحات تکهای همراه با یکی از علائم زیر باشد، باید به پزشک مراجعه کرد:
-
بوی نامطبوع و تند
-
خارش یا سوزش شدید
-
درد لگن یا واژن
-
تکرار عفونت در فواصل کوتاه
-
عدم بهبود پس از چند روز درمان خانگی
جمعبندی
عفونت واژن با ترشحات تکهای، بهویژه نوع پنیری شکل، معمولاً نشانهای از عفونت قارچی یا دیگر عفونتهای واژینال است. شناخت دقیق علل و علائم این نوع ترشحات کمک میکند تا با درمان مناسب و بهموقع، از پیشرفت بیماری و انتقال آن جلوگیری شود. رعایت بهداشت جنسی و فردی، تغذیه مناسب و پرهیز از عوامل تحریککننده از اصلیترین روشهای پیشگیری محسوب میشود. در صورت بروز هرگونه علامت غیرعادی، مراجعه به پزشک برای بررسی تخصصی ضروری است.