عفونت واژن در اوایل بارداری
عفونت واژن یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است که ممکن است در هر مرحلهای از بارداری، بهویژه در اوایل آن رخ دهد. در اوایل بارداری، بدن دچار تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی متعددی میشود که میتواند زمینهساز رشد قارچها یا باکتریهای بیماریزا در ناحیه واژن شود. شناخت علائم، علل، روشهای پیشگیری و درمان مناسب عفونت واژن در اوایل بارداری اهمیت زیادی دارد، زیرا این عفونتها در صورت عدم درمان، میتوانند سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازند. در این مقاله جامع، به بررسی کامل این موضوع خواهیم پرداخت.
علت عفونت واژن در اوایل بارداری
در اوایل بارداری، بدن زنان دچار نوسانات قابل توجه هورمونی میشود که بر تعادل باکتریهای طبیعی واژن (فلور واژینال) تأثیر میگذارد. افزایش هورمون استروژن و تغییرات pH محیط واژن، رشد قارچها و باکتریهای مضر را آسانتر میکند. از جمله دلایل رایج ابتلا به عفونت واژن در این دوران عبارتاند از:
-
افزایش سطح استروژن و پروژسترون
-
تغییر در سطح pH واژن
-
کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن
-
استفاده از آنتیبیوتیکها
-
بهداشت نامناسب ناحیه تناسلی
-
استفاده از لباس زیر تنگ و غیرنخی
انواع عفونت واژن در دوران بارداری
در دوران بارداری ممکن است انواع مختلفی از عفونت واژینال رخ دهد. شناخت نوع عفونت برای درمان مؤثر بسیار ضروری است.
عفونت قارچی (کاندیدیازیس)
شایعترین نوع عفونت واژن در اوایل بارداری است که توسط قارچ کاندیدا آلبیکانس ایجاد میشود. علائم آن عبارتاند از:
-
ترشحات سفید و غلیظ (شبیه پنیر)
-
خارش شدید واژن
-
سوزش هنگام ادرار یا رابطه جنسی
-
قرمزی و التهاب واژن
واژینوز باکتریال
این عفونت زمانی رخ میدهد که تعادل باکتریهای مفید و مضر در واژن بههم میخورد. علائم آن عبارتاند از:
-
ترشحات خاکستری یا سفید رنگ
-
بوی تند و ناخوشایند (مشابه بوی ماهی)
-
خارش خفیف یا گاهی بدون خارش
-
افزایش ترشحات بهصورت رقیق
عفونتهای مقاربتی
عفونتهایی مانند کلامیدیا، گنوره، تریکومونیازیس یا تبخال تناسلی نیز میتوانند در اوایل بارداری باعث ترشح غیرطبیعی و سوزش واژن شوند. این نوع عفونتها ممکن است با علائمی مانند:
-
ترشحات زرد یا سبز
-
درد هنگام ادرار
-
زخم یا تاول در ناحیه تناسلی
-
تب و لرز
همراه باشند و نیاز به درمان فوری دارند.
علائم هشداردهنده عفونت واژن در بارداری
هر نوع ترشح در دوران بارداری غیرطبیعی نیست، اما علائم زیر میتوانند نشانهای از عفونت باشند:
-
تغییر رنگ ترشحات به زرد، سبز، خاکستری یا قهوهای
-
بوی بد یا تند ترشحات
-
خارش، سوزش یا التهاب در ناحیه تناسلی
-
درد هنگام رابطه جنسی یا ادرار
-
تب یا احساس ناخوشی عمومی
آیا عفونت واژن در بارداری خطرناک است؟
در بسیاری از موارد، عفونت واژن در اوایل بارداری خطرناک نیست و با درمان مناسب برطرف میشود. اما اگر درمان نشود، میتواند باعث مشکلات زیر شود:
-
افزایش احتمال سقط جنین در سهماهه اول
-
خطر زایمان زودرس
-
عفونت مایع آمنیوتیک
-
انتقال عفونت به نوزاد در زمان زایمان (بهویژه در عفونتهای مقاربتی)
بنابراین تشخیص و درمان بهموقع اهمیت زیادی دارد.
درمان عفونت واژن در اوایل بارداری
در دوران بارداری، استفاده از داروها باید با احتیاط انجام شود. به همین دلیل، درمان عفونت واژن باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. درمان بسته به نوع عفونت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درمان عفونت قارچی
-
استفاده از پمادهای واژینال ضدقارچ مانند کلوتریمازول
-
پرهیز از استفاده خوراکی داروهای ضدقارچ مگر با تجویز پزشک
-
رعایت بهداشت و خشک نگهداشتن ناحیه تناسلی
درمان واژینوز باکتریال
-
مصرف آنتیبیوتیک خوراکی یا واژینال مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین
-
درمان کامل طبق تجویز پزشک برای جلوگیری از عود
درمان عفونتهای مقاربتی
-
تجویز داروهای خاص با در نظر گرفتن سن بارداری و نوع عفونت
-
پرهیز از خوددرمانی
-
درمان همزمان شریک جنسی برای جلوگیری از عفونت مجدد
درمانهای خانگی کمکی در کنار دارو
اگرچه درمانهای خانگی نباید جایگزین داروی تجویز شده شوند، اما میتوانند به کاهش علائم کمک کنند:
-
مصرف ماست ساده حاوی پروبیوتیک
-
استفاده از لباس زیر نخی و گشاد
-
شستوشوی ناحیه با آب ولرم (بدون صابون معطر)
-
پرهیز از دوش واژینال
-
افزایش مصرف آب و کاهش قند
پیشگیری از عفونت واژن در اوایل بارداری
پیشگیری همواره بهترین راه است. برای کاهش خطر ابتلا به عفونتهای واژن در دوران بارداری موارد زیر را رعایت کنید:
-
حفظ بهداشت فردی و تعویض روزانه لباس زیر
-
خشک نگهداشتن ناحیه تناسلی
-
اجتناب از پوشیدن لباس زیر تنگ یا پلاستیکی
-
داشتن رابطه جنسی ایمن با استفاده از کاندوم
-
اجتناب از استفاده از محصولات بهداشتی معطر در ناحیه تناسلی
جمعبندی
عفونت واژن در اوایل بارداری مشکلی شایع و قابل درمان است که با آگاهی و اقدام بهموقع میتوان از بروز عوارض جلوگیری کرد. توجه به علائم، رعایت بهداشت فردی، پیروی از دستورات پزشک و پرهیز از خوددرمانی، نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و جنین دارند. در صورت بروز هر گونه تغییر در ترشحات یا احساس ناراحتی در ناحیه تناسلی، مراجعه به پزشک زنان بهترین و ایمنترین راه است.