علت کمر درد بعد از ای یو دی

علت کمردرد بعد از آی یو دی (IUD)

دستگاه داخل رحمی یا آی یو دی (IUD) یکی از روش‌های رایج، مؤثر و طولانی‌مدت پیشگیری از بارداری است که در داخل رحم قرار داده می‌شود. اگرچه این روش معمولاً عوارض محدودی دارد، اما برخی زنان پس از قرار دادن آی یو دی دچار کمردرد می‌شوند. این کمردرد ممکن است خفیف، موقتی یا در برخی موارد مزمن و آزاردهنده باشد. در این مقاله به بررسی کامل علت‌های احتمالی کمردرد بعد از قرار دادن آی یو دی، انواع آن، زمان مراجعه به پزشک و روش‌های تسکین آن خواهیم پرداخت.

دلایل رایج کمردرد بعد از قرار دادن آی یو دی

بسیاری از زنانی که به تازگی آی یو دی دریافت کرده‌اند، در روزهای اولیه دچار دردهای لگنی و کمردرد می‌شوند. این دردها اغلب طبیعی بوده و در مدت کوتاهی فروکش می‌کنند، اما در مواردی نیاز به پیگیری دارند. دلایل اصلی عبارتند از:

واکنش طبیعی بدن به جسم خارجی

بدن ممکن است نسبت به آی یو دی به عنوان یک جسم خارجی واکنش دفاعی نشان دهد. در نتیجه، انقباضات رحمی و واکنش‌های التهابی می‌تواند باعث احساس درد در ناحیه کمر و لگن شود. این واکنش معمولاً طی چند روز تا یک هفته کاهش می‌یابد.

جابه‌جایی یا قرارگیری نادرست آی یو دی

اگر آی یو دی به درستی در محل مناسب خود در رحم قرار نگیرد یا به دلایلی حرکت کند، ممکن است موجب تحریک بافت رحم و اندام‌های اطراف شود. این تحریکات می‌توانند به صورت درد ارجاعی در ناحیه پایین کمر احساس شوند.

انقباضات رحمی ناشی از آی یو دی

برخی انواع آی یو دی‌ها، به‌ویژه نوع مسی (IUD مسی)، می‌توانند انقباضات بیشتری در رحم ایجاد کنند. این انقباضات به دلیل پاسخ بدن به وجود یون‌های مس یا ساختار دستگاه ایجاد شده و ممکن است باعث کمردرد، به‌خصوص در دوران قاعدگی شوند.

عفونت لگنی (PID)

در موارد نادر، قرار دادن آی یو دی می‌تواند باعث ورود باکتری‌ها به رحم شده و عفونت لگنی ایجاد کند. این عفونت ممکن است باعث درد در ناحیه شکم و کمر شود و معمولاً با علائم دیگری مانند تب، ترشحات غیرطبیعی و درد هنگام نزدیکی همراه است.

وجود اندومتریوز یا بیماری‌های زمینه‌ای

زنانی که دچار بیماری‌های رحمی مانند اندومتریوز، فیبروم یا آدنومیوز هستند، ممکن است پس از قرارگیری آی یو دی بیشتر مستعد درد باشند. در این موارد، آی یو دی ممکن است حساسیت رحمی را افزایش داده و به دردهای لگنی و کمردرد منجر شود.

تفاوت کمردرد ناشی از آی یو دی با دردهای دیگر

کمردرد پس از آی یو دی معمولاً در ناحیه پایین کمر و نزدیک به لگن احساس می‌شود. این درد ممکن است با قاعدگی شدت یابد، به پاها کشیده نشود، و در صورت بروز همزمان با علائمی مانند لکه‌بینی یا کرامپ‌های شکمی، باید مورد ارزیابی قرار گیرد. کمردردهای مزمن یا تیرکشنده‌ای که به پشت ران یا ساق پا کشیده می‌شوند، معمولاً ناشی از مشکلات ستون فقرات هستند و ربطی به آی یو دی ندارند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در اغلب موارد، دردهای خفیف بعد از قرار دادن آی یو دی طبیعی بوده و در عرض چند روز کاهش می‌یابد. اما در شرایط زیر مراجعه به پزشک ضروری است:

• کمردرد شدید یا طولانی‌مدت (بیش از دو هفته)

• درد همراه با تب، تهوع یا ترشحات بدبو

• لکه‌بینی شدید یا خونریزی غیرعادی

• درد هنگام نزدیکی جنسی

• عدم احساس نخ آی یو دی یا جابه‌جایی آن

پزشک معمولاً از طریق معاینه لگنی و سونوگرافی موقعیت آی یو دی را بررسی می‌کند و در صورت نیاز اقدام به جابه‌جایی یا خارج کردن آن می‌نماید.

راهکارهای تسکین کمردرد پس از آی یو دی

برای کاهش کمردرد ناشی از آی یو دی، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن

• استفاده از کمپرس گرم در ناحیه کمر یا شکم

• انجام حرکات کششی سبک برای تسکین عضلات لگنی

• پرهیز از فعالیت‌های سنگین یا فشار زیاد به ناحیه شکم

• نوشیدن مایعات کافی و حفظ آرامش جسمی و روحی

اگر با این روش‌ها درد تسکین نیابد، حتماً باید تحت بررسی پزشک قرار گیرد.

آی یو دی مناسب برای افراد با سابقه دردهای لگنی

اگر فردی سابقه دردهای مزمن لگنی یا بیماری‌هایی مانند اندومتریوز دارد، انتخاب نوع مناسب آی یو دی اهمیت زیادی دارد. در چنین شرایطی، آی یو دی‌های هورمونی مانند میرنا (Mirena) ممکن است درد کمتری ایجاد کنند، چون باعث نازک شدن دیواره رحم و کاهش خونریزی می‌شوند.

نتیجه‌گیری

کمردرد پس از قرار دادن آی یو دی می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد؛ از واکنش طبیعی بدن گرفته تا مشکلات جای‌گذاری یا عفونت‌های رحمی. اگرچه بسیاری از این دردها گذرا و بی‌خطر هستند، اما در موارد خاص نیاز به بررسی و اقدام پزشکی دارند. اطلاع از علل، علائم هشدار و روش‌های مراقبت می‌تواند به زنان کمک کند تا از این روش پیشگیری از بارداری به شکلی ایمن و مؤثر استفاده کنند.