افتادن نخ آی یو دی (IUD)
آی یو دی (IUD) یا دستگاه داخل رحمی یکی از رایجترین و مؤثرترین روشهای پیشگیری از بارداری است که به شکل یک وسیله کوچک T شکل، توسط پزشک درون رحم قرار داده میشود. این وسیله معمولاً یک نخ نازک دارد که از دهانه رحم به داخل واژن آویزان میماند تا پزشک یا خود فرد بتواند در آینده موقعیت آن را بررسی یا در صورت نیاز خارج کند. افتادن یا ناپدید شدن این نخ میتواند نگرانیهایی برای فرد ایجاد کند. در این مقاله به بررسی کامل موضوع افتادن نخ آی یو دی، دلایل، علائم، راههای پیگیری و اقدامات لازم خواهیم پرداخت.
وظیفه نخ آی یو دی چیست؟
نخ آی یو دی برای اطمینان از وجود و جایگاه صحیح دستگاه در رحم طراحی شده است. این نخ که معمولاً از جنس نایلون یا پلیاستر ساخته میشود، بسیار نازک و نرم بوده و تا نزدیکی ورودی واژن امتداد دارد. هنگام معاینه، پزشک از طریق این نخ میتواند محل قرارگیری آی یو دی را تأیید کرده یا در صورت نیاز آن را بیرون بکشد. همچنین، زنان میتوانند در فواصل منظم خودشان با لمس کردن نخ، از وجود آی یو دی مطمئن شوند.
افتادن نخ آی یو دی به چه معناست؟
افتادن نخ آی یو دی به این معناست که فرد دیگر قادر به لمس کردن یا مشاهده آن در دهانه واژن نیست. این وضعیت لزوماً به معنای بیرون آمدن یا افتادن خود آی یو دی نیست، اما میتواند نشاندهنده مشکلاتی مانند جابهجایی دستگاه، جمع شدن نخ داخل رحم یا حتی خروج کامل آی یو دی باشد.
دلایل افتادن نخ آی یو دی
چند عامل میتواند باعث افتادن یا پنهان شدن نخ آی یو دی شود:
-
جمع شدن نخ در داخل رحم یا کانال سرویکس
در برخی موارد، نخ به جای آویزان ماندن، به داخل رحم برگشته یا در دهانه رحم جمع میشود. -
قطع شدن نخ در اثر کشیدگی یا فرسایش
اگر نخ تحت کشش زیاد قرار بگیرد یا پس از مدتی فرسوده شود، ممکن است پاره یا جدا شود. -
خروج خود به خودی آی یو دی از رحم
در مواردی نادر، آی یو دی ممکن است به طور کامل از رحم خارج شده باشد، که در این صورت نخ نیز همراه آن خارج میشود. -
حرکت یا جابهجایی آی یو دی در رحم (جابجایی داخلی)
اگر آی یو دی در محل مناسبی قرار نداشته باشد، ممکن است نخ آن دیگر قابل دسترسی نباشد.
علائم افتادن یا گم شدن نخ آی یو دی
نشانههای زیر ممکن است حاکی از گم شدن یا افتادن نخ آی یو دی باشد:
-
عدم لمس نخ توسط انگشت هنگام بررسی واژینال
-
درد غیرمعمول در ناحیه شکم یا لگن
-
خونریزی غیرعادی یا شدید
-
ترشحات غیرعادی یا نشانههای عفونت
-
بروز علائم بارداری مانند تهوع، خستگی، یا تأخیر در قاعدگی
در صورت عدم مشاهده نخ آی یو دی چه کنیم؟
اگر نخ آی یو دی دیگر دیده یا لمس نمیشود، بهترین اقدام، مراجعه سریع به پزشک متخصص زنان است. پزشک معمولاً از روشهای زیر برای بررسی وضعیت استفاده میکند:
-
معاینه لگنی: بررسی دستی محل نخ یا آی یو دی
-
سونوگرافی ترانس واژینال: تعیین دقیق محل قرارگیری آی یو دی در داخل رحم
-
رادیوگرافی لگن: در صورتی که آی یو دی در سونوگرافی پیدا نشود
اگر مشخص شود آی یو دی خارج شده یا در جای اشتباهی قرار دارد، پزشک تصمیم به خارج کردن یا جایگذاری مجدد خواهد گرفت.
آیا افتادن نخ خطرناک است؟
افتادن نخ به خودی خود خطرناک نیست، اما اگر با جابهجایی آی یو دی یا خروج آن همراه باشد، خطر بارداری ناخواسته وجود دارد. همچنین، اگر آی یو دی در جایی خارج از محل مناسب خود در رحم قرار بگیرد، میتواند باعث درد یا حتی سوراخ شدن دیواره رحم شود که در موارد نادر نیاز به جراحی دارد.
چگونه از افتادن یا گم شدن نخ جلوگیری کنیم؟
برای پیشگیری از این مشکل، رعایت نکات زیر ضروری است:
-
معاینههای منظم توسط پزشک برای بررسی موقعیت آی یو دی
-
بررسی ماهانه نخ توسط خود فرد (با دستان تمیز)
-
پرهیز از دستکاری بیش از حد نخ
-
اطلاع سریع به پزشک در صورت مشاهده علائم غیرعادی مانند درد یا خونریزی
آیا امکان بارداری پس از افتادن نخ وجود دارد؟
بله، اگر نخ آی یو دی افتاده باشد و مشخص شود که خود دستگاه نیز جابهجا یا خارج شده است، احتمال بارداری وجود دارد، بهویژه اگر نزدیکی بدون محافظت صورت گرفته باشد. در این شرایط، انجام تست بارداری و مشورت فوری با پزشک بسیار ضروری است.
نتیجهگیری
افتادن نخ آی یو دی موضوعی است که نباید نادیده گرفته شود، اما در اغلب موارد به راحتی و با بررسی ساده توسط پزشک قابل مدیریت است. آگاهی از علائم، پیگیری منظم و مراقبت صحیح میتواند به حفظ اثربخشی این روش جلوگیری از بارداری کمک کند. در صورت مواجهه با عدم مشاهده نخ، هرگز خودسرانه اقدام به خارج کردن یا فشار وارد کردن نکنید و حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.