حالت تهوع در بارداری نشانه دختر یا پسر؟
یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از زنان باردار را در ابتدای بارداری به خود مشغول میکند، این است که آیا علائم بارداری میتواند سرنخی از جنسیت جنین باشد یا خیر. در میان این علائم، حالت تهوع صبحگاهی یکی از رایجترین مواردی است که بهطور سنتی با جنسیت جنین مرتبط دانسته شده است. اما آیا واقعاً شدت یا الگوی تهوع میتواند نشان دهد که جنین دختر است یا پسر؟ برای پاسخ به این سؤال، ابتدا باید علت تهوع در بارداری را بشناسیم و سپس شواهد علمی و تجربی در این زمینه را بررسی کنیم.
علت تهوع در بارداری چیست؟
تهوع بارداری که معمولاً در سهماهه اول بیشتر دیده میشود، ناشی از تغییرات هورمونی در بدن زن باردار است. مهمترین عامل این تهوع افزایش سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) است که پس از لقاح و لانهگزینی جنین در رحم، توسط جفت تولید میشود. افزایش سطح استروژن و حساس شدن سیستم گوارش نیز میتواند در شدت تهوع نقش داشته باشد.
در بیشتر زنان، تهوع بارداری بین هفتههای ۶ تا ۱۲ آغاز میشود و معمولاً تا پایان سهماهه اول به تدریج کاهش مییابد. با این حال، در برخی زنان ممکن است تهوع شدیدتر، طولانیتر یا حتی در کل دوره بارداری باقی بماند.
باورهای عمومی درباره تهوع و تعیین جنسیت
در طب سنتی و باورهای عامیانه، گفته میشود تهوع شدید صبحگاهی نشانه داشتن جنین دختر است، در حالی که اگر تهوع کمتر یا خفیفتر باشد، احتمال داشتن پسر بیشتر است. این باور ریشه در تجربههای شخصی بسیاری از زنان دارد که بر اساس شدت علائم خود، حدسهایی درباره جنسیت جنین زدهاند.
بر اساس این فرضیه، جنین دختر بهدلیل سطح هورمونهای خاص یا تحریک سیستم ایمنی مادر باعث تهوع بیشتر میشود، در حالی که پسرها کمتر چنین تأثیری دارند. اما آیا این باور تنها یک افسانه است یا پشتوانه علمی هم دارد؟
بررسی مطالعات علمی درباره ارتباط تهوع با جنسیت
چندین مطالعه علمی تلاش کردهاند رابطه بین شدت تهوع بارداری و جنسیت جنین را بررسی کنند. یکی از مطالعات معروف که در سال ۲۰۰۴ در مجله پزشکی Lancet منتشر شد، نشان داد زنانی که دچار تهوع شدید بارداری (هایپرامزیس گراویداروم) شدهاند، احتمال بیشتری برای داشتن فرزند دختر دارند. در این مطالعه، مشخص شد ۵۵ درصد از زنانی که تهوع شدید داشتند، جنین دختر داشتند که این عدد نسبت به درصد طبیعی (حدود ۵۰ درصد) کمی بالاتر بود.
مطالعه دیگری در کشور سوئد نیز نتایج مشابهی داشت. زنانی که تهوع و استفراغ شدید داشتند، در مقایسه با سایر زنان، بیشتر دارای جنین دختر بودند. با این حال، درصد اختلاف نسبتاً کم بود و نمیتوان بهصورت قطعی آن را بهعنوان روش تعیین جنسیت استفاده کرد.
تهوع شدید در بارداری همیشه به معنای دختر بودن نیست
با وجود اینکه برخی مطالعات ارتباط خفیفی میان تهوع شدید و احتمال داشتن جنین دختر پیدا کردهاند، این موضوع هنوز بهعنوان یک قاعده پزشکی معتبر شناخته نمیشود. زیرا عوامل مختلفی میتوانند بر شدت تهوع تأثیر بگذارند، از جمله:
-
ژنتیک و سابقه خانوادگی
-
تعداد بارداریهای قبلی
-
سطح استرس و تغذیه
-
بیماریهای زمینهای
-
واکنش بدن به تغییرات هورمونی
بنابراین، نمیتوان صرفاً بر اساس حالت تهوع در بارداری جنسیت جنین را تعیین کرد.
سایر نشانههای بارداری و جنسیت جنین
در کنار تهوع، باورهای عامیانه دیگری هم در مورد تشخیص جنسیت وجود دارد. برخی از این موارد عبارتاند از:
-
ویار غذایی: تمایل به غذاهای شیرین نشانه دختر بودن و میل به غذاهای شور نشانه پسر بودن
-
شکل شکم: شکم نوکتیز را به جنین پسر و شکم پهنتر را به جنین دختر نسبت میدهند
-
تغییرات پوست و مو: برخی اعتقاد دارند داشتن پوست صاف و درخشان نشانه پسر بودن است
این نشانهها از نظر علمی اثبات نشدهاند و فقط بهعنوان تجربههای شخصی و فرهنگی در نظر گرفته میشوند.
بهترین روشهای علمی برای تعیین جنسیت جنین
در نهایت، اگر والدین علاقهمند به دانستن جنسیت دقیق جنین هستند، بهتر است از روشهای علمی و پزشکی استفاده کنند. این روشها شامل:
-
سونوگرافی سهماهه دوم (هفته ۱۶ تا ۲۰): دقیقترین و رایجترین روش
-
آزمایش DNA جنین از خون مادر (NIPT): قابل انجام از هفته ۹ بارداری
-
آمنیوسنتز یا نمونهبرداری از پرزهای جفتی: بیشتر برای بررسی مشکلات ژنتیکی است ولی میتواند جنسیت را نیز تعیین کند
این روشها دقت بالایی دارند و بهصورت رسمی در مراکز درمانی انجام میشوند.
سخن پایانی
حالت تهوع در دوران بارداری یکی از علائم رایج و طبیعی است که بیشتر بهدلیل تغییرات هورمونی رخ میدهد. گرچه برخی مطالعات علمی نشان دادهاند که تهوع شدیدتر ممکن است با احتمال داشتن جنین دختر همراه باشد، اما این رابطه آنقدر قوی نیست که بتوان تنها با تکیه بر آن جنسیت جنین را تشخیص داد. بهترین راه برای تعیین جنسیت، استفاده از روشهای پزشکی مطمئن مانند سونوگرافی یا آزمایش خون است. در نهایت، لذت بردن از روند بارداری و مراقبت از سلامت مادر و جنین باید اولویت اصلی هر خانوادهای باشد.