اسم آمپول ضد بارداری سه ماهه چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
یکی از روشهای محبوب برای پیشگیری از بارداری، استفاده از آمپولهای هورمونی با اثر طولانیمدت است. این آمپولها برای زنانی که تمایل به استفاده از روشهای کوتاهمدت مانند قرص ندارند، یا فراموشی در مصرف دارو دارند، انتخاب مناسبی به شمار میروند. در میان این آمپولها، نوع سهماهه به دلیل اثربخشی بالا و مصرف آسان، بسیار رایج است.
نام علمی و تجاری آمپول سهماهه ضد بارداری
نام علمی آمپول سهماهه ضد بارداری مدروکسی پروژسترون استات (Medroxyprogesterone Acetate) است که بهصورت تزریقی و عضلانی مورد استفاده قرار میگیرد.
نام تجاری رایج این دارو در جهان و همچنین در ایران، Depo-Provera (دپو پروورا) است. البته برندهای مشابه دیگری نیز با فرمولاسیون یکسان تولید میشوند، اما Depo-Provera شناختهشدهترین آنها است.
عملکرد آمپول دپو پروورا در بدن
آمپول دپو پروورا با آزادسازی تدریجی هورمون پروژستین در بدن، از تخمکگذاری جلوگیری میکند. همچنین با ضخیم کردن مخاط دهانه رحم، عبور اسپرم را دشوار میسازد. این دو مکانیزم همزمان موجب جلوگیری مؤثر از بارداری میشوند. این آمپول هر ۱۲ هفته یکبار تزریق میشود و اثر آن تا ۳ ماه ادامه دارد.
مزایای آمپول ضد بارداری سهماهه
-
استفاده آسان: فقط یک تزریق در هر سه ماه کافی است.
-
عدم نیاز به مصرف روزانه: در مقایسه با قرصهای ضد بارداری، این روش برای افرادی که فراموشکار هستند بسیار مناسبتر است.
-
مناسب برای شیردهی: هورمون موجود در آمپول تأثیر منفی بر شیر مادر ندارد.
-
کاهش خونریزی قاعدگی: در بسیاری از زنان باعث کاهش یا قطع کامل خونریزی ماهانه میشود.
-
اثرگذاری بالا: در صورت تزریق منظم، نرخ پیشگیری از بارداری بیش از ۹۹٪ است.
عوارض و معایب احتمالی استفاده از دپو پروورا
با وجود مزایای بسیار، استفاده از این آمپول ممکن است با برخی عوارض همراه باشد که اطلاع از آنها ضروری است:
-
تأخیر در بازگشت باروری: پس از قطع مصرف ممکن است تا ۱۲ ماه زمان ببرد تا تخمکگذاری به حالت طبیعی بازگردد.
-
تغییر در الگوی قاعدگی: نامنظمی یا قطع کامل قاعدگی یکی از شایعترین اثرات است.
-
افزایش وزن: برخی زنان دچار افزایش وزن تدریجی میشوند.
-
کاهش تراکم استخوان: استفاده بلندمدت ممکن است منجر به کاهش موقت تراکم استخوان شود.
-
عوارض هورمونی: مانند درد سینه، آکنه، تغییرات خلقی یا سردرد
چه افرادی میتوانند از آمپول دپو پروورا استفاده کنند؟
-
زنانی که به دنبال یک روش قابل اعتماد و بلندمدت هستند
-
مادران شیرده در ماههای پس از زایمان
-
کسانی که به داروهای استروژنی حساسیت دارند یا نمیتوانند از آنها استفاده کنند
-
زنانی که سابقه بارداری ناخواسته داشتهاند
چه افرادی نباید از آمپول دپو پروورا استفاده کنند؟
-
زنانی که سابقه پوکی استخوان دارند یا در معرض خطر آن هستند
-
افرادی که مبتلا به سرطان سینه یا کبد هستند
-
زنان با سابقه خونریزی غیرقابل توجیه رحمی
-
افرادی با اختلالات انعقادی خاص
در این موارد باید پزشک روشهای جایگزین را پیشنهاد دهد.
نحوه تزریق و زمان مناسب برای شروع
تزریق این آمپول بهصورت عضلانی و معمولاً در ناحیه باسن یا بازو انجام میشود. شروع مصرف آمپول در پنج روز اول چرخه قاعدگی، اثربخشی فوری دارد. اگر در زمان دیگری از چرخه تزریق انجام شود، باید از روشهای کمکی (مانند کاندوم) برای حداقل ۷ روز استفاده شود.
تزریق بعدی باید هر ۱۲ هفته (معادل ۳ ماه) یکبار انجام شود. تأخیر بیش از ۱۴ هفته میتواند اثربخشی را کاهش دهد.
بازگشت باروری پس از قطع مصرف
بازگشت باروری پس از آخرین تزریق معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه طول میکشد. این موضوع باید در برنامهریزی خانواده در نظر گرفته شود، بهویژه اگر قصد بارداری در آینده نزدیک وجود داشته باشد.
قیمت آمپول ضد بارداری دپو پروورا در ایران
قیمت این آمپول بسته به برند، کشور تولیدکننده و مرکز تزریق میتواند متفاوت باشد. بهطور متوسط، قیمت آمپول دپو پروورا در بازار ایران حدود ۲۰۰٬۰۰۰ تا ۴۰۰٬۰۰۰ تومان است. هزینه تزریق نیز ممکن است بهصورت جداگانه در کلینیکها یا داروخانههای تزریقات دریافت شود.
نکات مهم قبل و بعد از مصرف
-
پیش از مصرف، معاینه دقیق توسط پزشک انجام شود تا از مناسب بودن روش اطمینان حاصل شود
-
مصرفکنندگان باید تاریخ دقیق تزریق بعدی را یادداشت و رعایت کنند
-
در صورت بروز عوارض شدید مانند خونریزی غیرطبیعی، درد شدید یا علائم حساسیت، به پزشک مراجعه شود
-
مصرف طولانیمدت بدون بررسی تراکم استخوان توصیه نمیشود
نتیجهگیری
آمپول سهماهه ضد بارداری با نام دپو پروورا (Depo-Provera) یکی از مؤثرترین روشهای پیشگیری از بارداری است که بهخصوص برای زنانی که به دنبال روشی مطمئن، غیرخوراکی و کمدردسر هستند، بسیار مناسب است. با وجود برخی عوارض جانبی، در بسیاری از موارد مزایای این روش بر معایب آن غلبه دارد، به شرطی که زیر نظر پزشک و بهطور منظم تزریق شود.
انتخاب روش مناسب پیشگیری از بارداری باید بر اساس شرایط فیزیکی، سبک زندگی و اهداف خانوادگی صورت گیرد. مشاوره با پزشک متخصص میتواند به انتخاب درست کمک کند و خطرات احتمالی را به حداقل برساند.