برای سرد مزاجی چی بخوریم
سرد مزاجی یکی از حالتهای شایع در طب سنتی است که میتواند هم در زنان و هم در مردان بروز کند و تأثیرات منفی بر سطح انرژی، میل جنسی، هضم غذا، خلقوخو و عملکرد عمومی بدن بگذارد. افرادی که دارای مزاج سرد هستند، معمولاً احساس سرما، بیحالی، ضعف گوارش، افسردگی، خوابآلودگی و تمایل به غذاهای گرم دارند. اصلاح تغذیه یکی از مهمترین راهکارهای طبیعی برای درمان سرد مزاجی است. در این مقاله به معرفی کامل خوراکیها و نوشیدنیهایی میپردازیم که برای افراد با مزاج سرد مفید هستند و میتوانند به گرم شدن بدن، افزایش نشاط و تعادل طبع کمک کنند.
مزاج سرد چیست و چه علائمی دارد؟
در طب سنتی ایرانی، مزاجها به چهار دسته اصلی تقسیم میشوند: گرم و تر، گرم و خشک، سرد و تر، و سرد و خشک. افراد با مزاج سرد، اغلب دارای ویژگیهایی مانند پوست و اندام سرد، خواب زیاد، تنبلی، کندی در هضم غذا، ادرار زیاد، میل کم به غذا و گاهی هم کاهش میل جنسی هستند. این افراد بیشتر به غذاها و نوشیدنیهای گرم و مقوی نیاز دارند تا تعادل بدنی و روانی خود را حفظ کنند.
غذاهای گرم و مقوی برای افراد سردمزاج
غذاهای گرم میتوانند عملکرد اندامهای داخلی را بهبود داده، سوختوساز بدن را افزایش دهند و خلقوخو را متعادل کنند. برخی از بهترین غذاهای توصیهشده برای افراد سردمزاج عبارتند از:
گوشتهای گرممزاج
گوشت گوسفند، گوشت شتر، گوشت بلدرچین و کبوتر، از جمله منابع پروتئینی با طبع گرم هستند که مصرف آنها برای افراد سردمزاج بسیار مفید است. بهتر است این گوشتها همراه با ادویههای گرم مانند زنجبیل، دارچین یا زعفران طبخ شوند تا اثر گرمایی آنها افزایش یابد.
غذاهای آبپز و خورشتی
خورشهایی مانند خورشت فسنجان با گوشت گوسفند، خورشت قیمه، یا آبگوشت سنتی ایرانی با نخود، ادویهجات گرم و دنبه، انتخابهای خوبی برای سردمزاجها هستند. این غذاها با افزایش حرارت گوارشی، احساس سرما را کاهش میدهند.
ادویههای گرم برای تقویت مزاج
ادویهها نقش مهمی در اصلاح سردی طبع دارند. استفاده منظم از ادویههای زیر میتواند به گرم شدن بدن کمک کند:
-
زنجبیل
-
دارچین
-
هل
-
میخک
-
زعفران
-
فلفل سیاه
-
زیره
این ادویهها را میتوان به غذا، چای یا دمنوشها افزود.
دمنوشهای مناسب برای سرد مزاجی
نوشیدنیهای گرم، بهویژه دمنوشهایی که با گیاهان دارویی تهیه میشوند، تأثیر زیادی بر افزایش حرارت بدن دارند. برخی از بهترین دمنوشها برای سردمزاجها عبارتند از:
-
دمنوش زنجبیل و دارچین
-
دمنوش آویشن
-
دمنوش زعفران و گل گاوزبان
-
دمنوش نعناع و هل
-
دمنوش چای کوهی
مصرف این دمنوشها بهصورت روزانه، بهویژه در فصلهای سرد، توصیه میشود.
خشکبار و مغزها برای گرم شدن طبع
مغزها و خشکبار سرشار از انرژی، چربیهای مفید و طبع گرم هستند و بهترین میانوعده برای افراد سردمزاج به شمار میروند:
-
گردو
-
بادام
-
فندق
-
پسته
-
کشمش
-
خرما
-
انجیر خشک
میتوان این مواد را صبح ناشتا یا عصرها همراه با چای میل کرد تا حرارت درونی بدن افزایش یابد.
عسل و فرآوردههای زنبورعسل
عسل بهعنوان یک ماده غذایی بسیار گرم و انرژیزا شناخته میشود. مصرف عسل بهصورت شربت با آب ولرم، همراه با آبلیمو یا دارچین، یکی از روشهای مؤثر برای اصلاح سردی مزاج است. ژل رویال نیز یک مکمل بسیار قوی برای تقویت عمومی بدن و متعادلسازی طبع بهویژه در افراد با انرژی پایین است.
میوهها و سبزیجات با طبع گرم
میوهها و سبزیجات گرممزاج، نهتنها به گرم کردن بدن کمک میکنند، بلکه به هضم بهتر غذا و افزایش سطح انرژی کمک میکنند. از جمله میوههای مناسب برای سردمزاجها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
انگور
-
انبه
-
خرمالو
-
موز
-
انجیر
-
خربزه
-
آناناس
همچنین سبزیجاتی مانند ترخون، نعناع، ریحان، پیاز و سیر نیز برای این افراد مفید هستند.
پرهیزهای غذایی برای سرد مزاجها
برای مقابله مؤثر با سرد مزاجی، علاوه بر مصرف غذاهای گرم، پرهیز از برخی خوراکیهای سرد نیز ضروری است. برخی از این خوراکیها عبارتند از:
-
لبنیات (بهویژه ماست و دوغ)
-
خیار
-
کاهو
-
هندوانه
-
گوشت گاو
-
غذاهای صنعتی و فرآوریشده
-
نوشیدنیهای سرد یا یخی
اگر افراد سردمزاج تمایل به مصرف این غذاها دارند، بهتر است با مصلحات گرم مانند زیره، زنجبیل یا عسل مصرف شوند.
سبک زندگی مناسب برای تعادل مزاج
علاوه بر اصلاح تغذیه، برخی تغییرات در سبک زندگی نیز میتوانند به کاهش سردی طبع کمک کنند، از جمله:
-
خواب بهموقع و کافی
-
ورزش منظم (مانند پیادهروی یا ورزشهای هوازی سبک)
-
پوشیدن لباس گرم در فصول سرد
-
پرهیز از نشستن طولانیمدت در محیطهای مرطوب یا سرد
-
حمام با آب گرم و ماساژ با روغنهای گرم مانند روغن کنجد یا زیتون
نتیجهگیری
سرد مزاجی از دیدگاه طب سنتی با اصلاح تغذیه، مصرف غذاهای گرم، دمنوشهای گیاهی، ادویهها، مغزها و پرهیز از خوراکیهای سرد قابل کنترل و درمان است. افراد سردمزاج با رعایت توصیههای ذکرشده میتوانند مزاج خود را به تعادل نزدیک کرده، انرژی بیشتری داشته باشند و عملکرد جسمی و روانی خود را بهبود بخشند. مشورت با متخصص طب سنتی نیز برای تنظیم رژیم غذایی و تشخیص دقیق نوع مزاج، توصیه میشود.