آویزان شدن حلقه ختنه

آویزان شدن حلقه ختنه؛ دلایل، نشانه‌های خطر و راهکارهای مراقبتی

در روش‌های نوین ختنه، به‌ویژه در میان نوزادان و کودکان، استفاده از حلقه ختنه (معمولاً حلقه پلاستی‌بل) یکی از رایج‌ترین شیوه‌های جراحی بدون بخیه است. این روش به‌دلیل سرعت بالا، درد کم و ظاهر مرتب پس از بهبودی محبوبیت زیادی یافته است. با این حال، گاهی والدین با مشکلی به نام آویزان شدن حلقه ختنه مواجه می‌شوند که ممکن است باعث نگرانی آن‌ها شود. در این مقاله به‌طور جامع به بررسی دلایل، نشانه‌ها، وضعیت طبیعی یا غیرطبیعی بودن آن، نحوه مراقبت و زمان مراجعه به پزشک پرداخته‌ایم.

حلقه ختنه چیست و چگونه عمل می‌کند؟

حلقه ختنه یا پلاستی‌بل (Plastibell) وسیله‌ای کوچک و پلاستیکی است که طی ختنه روی سر آلت قرار داده می‌شود. پوست اضافه با نخ مخصوص محکم روی حلقه گره زده شده و پس از چند روز (معمولاً ۵ تا ۱۰ روز)، با قطع جریان خون به بافت، پوست خشک شده و همراه با حلقه می‌افتد.

در این روش، از بخیه یا بریدن مستقیم پوست استفاده نمی‌شود و با فشار حلقه، بافت اضافی از بین می‌رود. این روش برای نوزادان زیر ۶ ماه مناسب‌تر است و معمولاً با درد و خونریزی کمتری نسبت به روش‌های سنتی همراه است.

منظور از آویزان شدن حلقه ختنه چیست؟

آویزان شدن حلقه ختنه به حالتی گفته می‌شود که حلقه به‌جای قرارگیری محکم در محل خود، به‌صورت نیمه‌کنده، لق یا مایل روی آلت دیده می‌شود. این حالت ممکن است در روزهای انتهایی پس از ختنه (زمانی که حلقه در حال افتادن است) طبیعی باشد یا گاهی نشان‌دهنده مشکلی در روند جدا شدن باشد.

چه زمانی آویزان شدن حلقه طبیعی است؟

در بسیاری از موارد، آویزان شدن حلقه یک نشانه طبیعی است که حلقه در حال جدا شدن از پوست خشک شده و افتادن خودبه‌خودی است. این وضعیت معمولاً بین روز پنجم تا دهم پس از ختنه رخ می‌دهد. در این مرحله ممکن است حلقه تنها از یک سمت آویزان شود و والدین آن را به شکل نیمه‌کنده ببینند.

در صورت نبود علائم خطر، مانند خونریزی، التهاب، بوی بد یا تب، آویزان شدن حلقه جای نگرانی ندارد و باید اجازه داد به‌طور کامل بیفتد.

دلایل آویزان شدن زودهنگام یا غیرطبیعی حلقه

در برخی موارد، حلقه زودتر از زمان مناسب لق یا آویزان می‌شود که ممکن است ناشی از یکی از دلایل زیر باشد:

• تماس زیاد کودک با آلت یا دستکاری حلقه

• استفاده نامناسب از پوشک که به حلقه فشار وارد می‌کند

• ضعف در گره نخ یا باز شدن آن

• خیس ماندن محل ختنه و نرم شدن پوست زیر حلقه

• عفونت یا التهاب زودهنگام که بافت را شل می‌کند

در این حالت، احتمال افتادن ناقص حلقه یا باقی ماندن بافت اضافی وجود دارد و نیاز به بررسی پزشک پیدا می‌کند.

نشانه‌هایی که باید جدی گرفته شوند

اگر آویزان شدن حلقه با علائم زیر همراه باشد، نشانه خطر بوده و باید فوراً به پزشک مراجعه شود:

• خونریزی از محل حلقه یا آلت

• قرمزی و تورم شدید

• بوی بد یا ترشحات چرکی

• درد شدید یا بی‌قراری غیرعادی کودک

• سیاه یا بنفش شدن پوست زیر حلقه

• باقی ماندن حلقه بیش از ۱۰ روز بدون افتادن

این علائم می‌توانند نشان‌دهنده عفونت، نکروز بافتی یا آسیب به بافت‌های زیرین باشند که نیاز به مداخله فوری دارند.

مراقبت‌های خانگی در صورت آویزان شدن حلقه

اگر حلقه در حال افتادن است و نشانه‌ای از خطر دیده نمی‌شود، والدین می‌توانند اقدامات زیر را انجام دهند:

• هرگز سعی در کندن یا جدا کردن حلقه نداشته باشند.

• محل آلت را با گاز استریل خشک نگه دارند و از مرطوب شدن زیاد جلوگیری کنند.

• از پوشک شل و بدون فشار استفاده شود تا از تحریک جلوگیری شود.

• کودک را به پشت بخوابانید تا فشار اضافی بر ناحیه وارد نشود.

• در صورت مشاهده کمی خون یا لکه، با گاز تمیز خشک شود ولی از الکل یا بتادین استفاده نشود.

آیا جدا کردن دستی حلقه لازم است؟

در شرایطی که حلقه به‌صورت ناقص افتاده ولی همچنان آویزان باقی مانده و بافت مرده کاملاً خشک نشده، پزشک ممکن است تصمیم به جدا کردن حلقه بگیرد. این کار باید تنها توسط پزشک و با ابزار استریل انجام شود. هرگونه تلاش خانگی برای کندن حلقه ممکن است باعث خونریزی شدید، عفونت یا آسیب به آلت شود.

افتادن ناقص حلقه و عوارض آن

اگر حلقه به‌طور کامل نیفتد و بخشی از پوست یا نخ باقی بماند، ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند:

• چسبندگی پوست

• باقی ماندن گوشت اضافه

• التهاب مزمن ناحیه

• ظاهر نامناسب آلت

در این شرایط، ممکن است کودک نیاز به ارزیابی مجدد و حتی جراحی ترمیمی در آینده داشته باشد.

زمان مراجعه به پزشک

در موارد زیر حتماً باید کودک را نزد پزشک ببرید:

• حلقه بیش از ۱۰ روز نیفتاده است

• حلقه به‌صورت نیمه‌آویزان بیش از ۲ روز باقی مانده

• کودک بی‌قرار و ناراحت است

• وجود ترشح، بوی بد یا قرمزی زیاد

• حلقه افتاده ولی پوست اضافه باقی مانده است

نتیجه‌گیری

آویزان شدن حلقه ختنه در اغلب موارد بخشی طبیعی از فرآیند بهبود و افتادن خودبه‌خودی حلقه است. اما در صورتی که این وضعیت زودتر از موعد، با نشانه‌های خطر یا با تغییر ظاهر پوست آلت همراه شود، نیاز به پیگیری پزشکی دارد. والدین باید از دستکاری محل ختنه خودداری کرده، محل را تمیز و خشک نگه دارند و در صورت شک، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنند. انتخاب پزشک مجرب، رعایت بهداشت و پیروی دقیق از توصیه‌های پس از عمل نقش مهمی در پیشگیری از عوارض احتمالی حلقه ختنه دارد.