از کجا بفهمم بیماری مقاربتی دارم؟
بیماریهای مقاربتی (STD یا STI) به گروهی از بیماریها گفته میشود که عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل میشوند. این بیماریها میتوانند توسط باکتریها، ویروسها، انگلها یا قارچها ایجاد شوند و بسته به نوع بیماری، علائم، شدت و روش درمان متفاوتی دارند. بسیاری از افراد ممکن است مدتها بدون علائم باشند اما همچنان ناقل بیماری باشند. بنابراین شناخت نشانهها و آگاهی از روشهای تشخیص بیماریهای مقاربتی اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به این پرسش پاسخ داده میشود که «از کجا بفهمم بیماری مقاربتی دارم؟» و به بررسی علائم، روشهای تشخیص و اقدامات ضروری پرداخته میشود.
چه کسانی در معرض بیماریهای مقاربتی هستند؟
هر کسی که فعالیت جنسی دارد، در معرض خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی قرار دارد، بهویژه اگر:
-
شریک جنسی متعدد داشته باشد.
-
از وسایل محافظتی مانند کاندوم استفاده نکند.
-
سابقه ابتلا به بیماریهای مقاربتی داشته باشد.
-
شریک جنسی او نیز ناقل باشد، حتی بدون علامت.
نشانههای عمومی بیماریهای مقاربتی
اگرچه بسیاری از بیماریهای مقاربتی در ابتدا بدون علامت هستند، اما برخی از نشانههای رایج که ممکن است هشداردهنده باشند عبارتند از:
-
ترشح غیرعادی از واژن یا آلت تناسلی
-
احساس سوزش هنگام ادرار
-
زخم، تاول یا برآمدگی روی ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان
-
خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی
-
درد هنگام رابطه جنسی
-
تورم غدد لنفاوی در کشاله ران
-
خونریزی بین قاعدگیها یا بعد از رابطه
-
تب، لرز، بدن درد یا خستگی عمومی
-
درد لگن یا ناحیه پایین شکم
اگر چنین علائمی را تجربه میکنید، لازم است هر چه سریعتر برای بررسی به پزشک مراجعه کنید.
شایعترین بیماریهای مقاربتی و علائم آنها
کلامیدیا
-
در بسیاری از موارد بدون علامت است.
-
سوزش ادرار، ترشح زرد یا سبز، درد در لگن یا بیضهها از علائم آن هستند.
سوزاک
-
سوزش ادرار و ترشح غلیظ از آلت یا واژن.
-
درد بیضهها، خونریزی بین قاعدگی، درد هنگام رابطه جنسی.
تبخال تناسلی (HSV)
-
زخمها یا تاولهای دردناک در ناحیه تناسلی یا مقعد.
-
احساس سوزش یا خارش قبل از بروز زخم.
زگیل تناسلی (HPV)
-
برآمدگیهای گوشتی نرم در اطراف ناحیه تناسلی.
-
اغلب بدون درد اما ممکن است خارش داشته باشد.
سیفلیس
-
زخم بدون درد در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان در مرحله اول.
-
بثورات پوستی، تب، سردرد و درد عضلات در مراحل بعدی.
ایدز (HIV)
-
علائم اولیه شبیه آنفلوآنزا: تب، گلودرد، خستگی.
-
کاهش وزن، تعریق شبانه، عفونتهای مزمن در مراحل پیشرفته.
تریکومونا
-
ترشح کفآلود و بدبو از واژن.
-
خارش شدید و سوزش.
چگونه بیماری مقاربتی را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص دقیق بیماریهای مقاربتی، انجام آزمایشات پزشکی الزامی است. برخی از روشهای تشخیصی عبارتند از:
-
آزمایش خون: برای تشخیص HIV، سیفلیس، هپاتیت و گاهی تبخال.
-
آزمایش ادرار: برای تشخیص کلامیدیا و سوزاک.
-
نمونهبرداری از ترشحات واژن یا مجرای ادرار: برای بررسی عفونتهای باکتریایی یا قارچی.
-
معاینه فیزیکی: پزشک ممکن است زخمها، برآمدگیها یا ترشحات را بررسی کند.
-
آزمایش پاپاسمیر یا HPV برای زنان: بهویژه برای بررسی وجود ویروس پاپیلومای انسانی.
در صورت بروز علائم یا مشکوک بودن به بیماری، مراجعه به پزشک یا کلینیکهای تخصصی بیماریهای مقاربتی بهترین راه است.
چرا برخی بیماریها بدون علامت هستند؟
بسیاری از بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا، HPV یا HIV ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی نداشته باشند و فرد بدون آنکه بداند، ناقل باشد. این ویژگی خطر انتقال را افزایش میدهد و به همین دلیل انجام آزمایشات دورهای برای افراد فعال از نظر جنسی توصیه میشود، حتی در صورت نداشتن نشانهها.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر:
-
علائم مشکوک دارید.
-
شریک جنسیتان به بیماری مقاربتی مبتلاست یا مشکوک است.
-
رابطه جنسی محافظتنشده داشتید.
-
شرکای جنسی متعدد دارید.
-
میخواهید از سلامت خود مطمئن شوید.
در این موارد، مراجعه به پزشک متخصص یا کلینیک بیماریهای عفونی یا زنان ضروری است.
چگونه از ابتلا به بیماریهای مقاربتی پیشگیری کنیم؟
-
استفاده از کاندوم در هر نوع رابطه جنسی.
-
داشتن رابطه پایدار و متعهدانه با یک شریک سالم.
-
اجتناب از رابطه با افرادی که سابقه بیماری جنسی دارند.
-
انجام آزمایشهای منظم، بهویژه در صورت داشتن شریک جدید.
-
عدم مصرف مواد مخدر یا الکل قبل از رابطه که ممکن است باعث کاهش کنترل رفتار شود.
سخن پایانی
بیماریهای مقاربتی میتوانند بدون علامت باشند یا علائم مبهمی داشته باشند. بنابراین تنها راه مطمئن برای فهمیدن اینکه به بیماری مبتلا شدهاید، انجام آزمایشهای دقیق و مشاوره با پزشک است. اگر کوچکترین شکی دارید یا علائمی را تجربه میکنید، بدون تأخیر برای بررسی و درمان اقدام کنید. تشخیص زودهنگام نه تنها به درمان مؤثر کمک میکند، بلکه از انتقال به دیگران نیز جلوگیری خواهد کرد. سلامت جنسی بخشی جدی از سلامت عمومی هر فرد است و نیازمند توجه، آگاهی و مراقبت مداوم است.