چرا موقع رابطه خون میآید؟
خونریزی هنگام رابطه جنسی یکی از مسائل نگرانکنندهای است که بسیاری از زنان در طول زندگی جنسی خود ممکن است آن را تجربه کنند. در برخی موارد این موضوع طبیعی و بیخطر است، اما گاهی میتواند نشانهای از مشکل جدیتر در سلامتی باشد. در این مقاله به بررسی دلایل مختلف خونریزی حین یا بعد از رابطه، روشهای تشخیص، درمان و پیشگیری میپردازیم.
خونریزی هنگام رابطه؛ طبیعی یا نگرانکننده؟
خونریزی در طول یا پس از رابطه جنسی همیشه به معنای وجود بیماری نیست. برخی موارد ممکن است به علت فیزیولوژیک، مانند اولین رابطه جنسی یا خشکی واژن، رخ دهد. اما اگر این خونریزی بهطور مکرر اتفاق بیفتد، شدید باشد یا با علائم دیگر همراه شود، نیاز به بررسی تخصصی دارد.
خونریزی در اولین رابطه جنسی
در نخستین رابطه جنسی که منجر به پاره شدن پرده بکارت میشود، خونریزی معمول است. میزان خون و درد تجربهشده ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. در برخی زنان پرده بکارت بهصورت طبیعی بسیار نازک یا قابل ارتجاع است و ممکن است هیچ خونریزی دیده نشود، در حالی که در برخی دیگر پارگی میتواند همراه با خون و درد متوسط باشد.
علتهای رایج خونریزی بعد از رابطه
خشکی واژن
خشکی واژن یکی از مهمترین و شایعترین علل خونریزی سطحی هنگام رابطه جنسی است. در این حالت، دیوارههای واژن نازک و کممرطوب میشوند و با اصطکاک هنگام دخول، زخمهای سطحی ایجاد میشود. خشکی واژن ممکن است به دلایل زیر بروز کند:
-
یائسگی و کاهش استروژن
-
شیردهی
-
استفاده از برخی داروها (مانند داروهای ضدافسردگی یا آنتیهیستامینها)
-
استرس زیاد یا اضطراب
عفونتهای واژینال یا دهانه رحم
برخی از عفونتها، از جمله عفونت قارچی، واژینوز باکتریایی یا بیماریهای منتقله از راه جنسی مانند کلامیدیا و سوزاک، میتوانند باعث التهاب و شکنندگی بافتها شوند. در چنین حالتی، دخول حتی آرام ممکن است موجب خونریزی شود. نشانههای همراه ممکن است شامل:
-
ترشحات غیرطبیعی و بدبو
-
خارش یا سوزش واژن
-
احساس درد یا فشار در ناحیه لگن
پولیپ دهانه رحم یا رحم
پولیپها تودههای کوچکی هستند که معمولاً خوشخیماند اما میتوانند باعث خونریزی پس از رابطه شوند. آنها در دهانه رحم یا داخل رحم رشد میکنند و گاهی اوقات تنها علامت آنها خونریزی غیرطبیعی است.
زخم یا التهاب دهانه رحم (سرویسیت)
سرویسیت میتواند ناشی از عفونت، تحریک شیمیایی یا فیزیکی یا برخی بیماریها باشد. دهانه رحم ملتهب بسیار حساس است و هنگام رابطه ممکن است دچار خونریزی شود.
تغییرات هورمونی
نوسانات هورمونی ناشی از قرصهای جلوگیری از بارداری، اختلالات تیروئید یا سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) میتواند منجر به نازک شدن دیواره رحم یا واژن شود. در این موارد، رابطه جنسی گاهی باعث تحریک و خونریزی میشود.
علتهای نادرتر اما جدیتر
زخم یا پارگی واژن
در مواردی که رابطه جنسی با خشونت یا بدون آمادگی و روانسازی مناسب انجام شود، پارگیهای سطحی یا عمیق در دیواره واژن ممکن است ایجاد شود. این نوع خونریزی معمولاً با درد زیاد همراه است و ممکن است نیاز به بخیه یا مراقبت پزشکی داشته باشد.
اندومتریوز
اندومتریوز بیماریای است که در آن بافت مشابه با لایه داخلی رحم در خارج از رحم رشد میکند. این بیماری میتواند باعث درد هنگام رابطه، خونریزی غیرعادی و قاعدگیهای شدید شود.
سرطان دهانه رحم یا رحم
در موارد نادر، خونریزی پس از رابطه ممکن است نشانهای از سرطان دهانه رحم یا رحم باشد. این نوع خونریزی معمولاً بدون درد است اما پیوسته یا مکرر اتفاق میافتد. انجام پاپ اسمیر منظم و معاینات دورهای، بهترین راه تشخیص زودهنگام است.
تشخیص علت خونریزی هنگام رابطه
پزشک معمولاً بر اساس شرح حال، معاینه لگنی و تستهای تشخیصی علت خونریزی را مشخص میکند. این مراحل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
معاینه داخلی برای بررسی زخم، التهاب یا پولیپ
-
آزمایش پاپ اسمیر برای غربالگری سرطان دهانه رحم
-
تستهای عفونتهای مقاربتی
-
سونوگرافی ترانس واژینال
-
بیوپسی در صورت وجود توده مشکوک
درمان خونریزی هنگام رابطه
درمان بسته به علت زمینهای متفاوت است. برخی از رایجترین روشهای درمان عبارتاند از:
-
عفونتها: درمان با آنتیبیوتیک یا داروهای ضدقارچ
-
خشکی واژن: استفاده از روانکنندههای واژینال و کرمهای استروژنی موضعی
-
پولیپها یا زخمها: برداشتن پولیپ یا ترمیم زخم توسط پزشک
-
اختلالات هورمونی: تنظیم داروهای هورمونی یا جایگزین درمانی
-
سرطان: ارجاع به متخصص انکولوژی برای درمانهای تخصصی مانند جراحی، شیمیدرمانی یا پرتودرمانی
نکاتی برای پیشگیری از خونریزی هنگام رابطه
-
استفاده از روانکنندههای مبتنی بر آب برای کاهش اصطکاک
-
داشتن معاشقه کافی پیش از دخول
-
اجتناب از خشونت یا فشار بیش از حد در رابطه
-
حفظ بهداشت واژن و استفاده نکردن از صابونها یا مواد محرک
-
انجام منظم تستهای پاپ اسمیر و بررسیهای زنان
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر خونریزی پس از رابطه برای اولین بار اتفاق افتاده و مقدار آن کم است، جای نگرانی زیادی نیست. اما در شرایط زیر باید حتماً به پزشک مراجعه شود:
-
خونریزی مکرر یا زیاد
-
همراه بودن با درد شدید یا تب
-
سابقه سرطان در خانواده
-
ترشحات غیرطبیعی واژینال
-
وجود توده یا زخم قابل لمس
جمعبندی
خونریزی هنگام رابطه جنسی پدیدهای است که نباید نادیده گرفته شود. اگرچه ممکن است علتهای بیخطری مانند خشکی واژن یا زخمهای سطحی داشته باشد، در برخی موارد میتواند هشدار اولیهای برای وجود یک بیماری مهمتر باشد. آگاهی، توجه به علائم همراه و مراجعه بهموقع به پزشک، بهترین روش برای حفظ سلامت جنسی و جلوگیری از عوارض بیشتر است.
اگر شما یا شریکتان با این مشکل مواجه هستید، از خوددرمانی پرهیز کرده و با یک پزشک متخصص زنان مشورت کنید تا علت دقیق مشخص شود و درمان مناسب آغاز گردد.