چرا بعد از رابطه واژن ورم میکند؟
تورم واژن پس از رابطه جنسی یکی از پدیده‌های رایج در میان زنان است که ممکن است باعث نگرانی شود، اما در بسیاری از موارد، این موضوع طبیعی و موقت است. برای درک بهتر اینکه چرا واژن ممکن است بعد از رابطه ورم کند، باید ابتدا با ساختار آناتومیک واژن، فیزیولوژی پاسخ جنسی و عوامل تأثیرگذار آشنا شویم. در ادامه، به طور کامل این پدیده را بررسی می‌کنیم.
ساختار آناتومی واژن و واکنش طبیعی به رابطه
واژن یک مجرای عضلانی انعطاف‌پذیر است که به تحریک جنسی واکنش نشان می‌دهد. در حین تحریک و دخول، خون‌رسانی به بافت‌های واژینال افزایش می‌یابد. این افزایش جریان خون باعث متورم شدن دیواره‌های واژن می‌شود که بخشی از پاسخ طبیعی بدن در آمادگی برای رابطه جنسی است.
علت‌های طبیعی ورم واژن پس از رابطه
در بسیاری از موارد، ورم واژن بعد از رابطه جنسی یک واکنش فیزیولوژیک طبیعی است. دلایل شایع عبارتند از:
افزایش جریان خون
در هنگام تحریک جنسی، رگ‌های خونی در ناحیه تناسلی منبسط شده و جریان خون به واژن افزایش می‌یابد. این فرآیند به ایجاد برانگیختگی و آمادگی برای دخول کمک میکند و پس از پایان رابطه ممکن است باعث احساس سنگینی، ورم یا پرخونی در ناحیه واژینال شود.
اصطکاک و تحریک مکانیکی
دخول مکرر یا طولانی‌مدت می‌تواند باعث ایجاد اصطکاک میان آلت و دیواره‌های واژن شود. این تحریک مکانیکی ممکن است منجر به تحریک خفیف بافت‌ها و در نتیجه تورم موقت شود، به‌خصوص اگر رابطه بدون روان‌کننده طبیعی کافی انجام شود.
کمبود روان‌سازی طبیعی
اگر زن به اندازه کافی تحریک نشده باشد یا به دلایلی مانند یائسگی، استرس یا مصرف داروهای خاص، ترشحات طبیعی واژن کاهش یابد، احتمال بروز خشکی واژن و اصطکاک بیشتر می‌شود که می‌تواند باعث تورم، سوزش یا خارش شود.
عوامل غیرطبیعی که ممکن است موجب تورم شوند
در برخی شرایط، ورم واژن پس از رابطه ممکن است نشانه‌ای از وجود مشکل باشد. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره می‌کنیم:
عفونت‌های واژینال
عفونت‌های قارچی (مانند کاندیدا)، باکتریایی (مانند واژینوز باکتریال) یا ویروسی (مانند تبخال تناسلی) می‌توانند باعث تحریک، تورم، قرمزی و خارش شوند. اگر ورم همراه با ترشحات غیرطبیعی، بوی بد یا درد شدید باشد، احتمال عفونت مطرح است.
آلرژی به لاتکس یا روان‌کننده‌ها
برخی از افراد به مواد تشکیل‌دهنده کاندوم (مثل لاتکس) یا روان‌کننده‌ها حساسیت دارند. این حساسیت ممکن است پس از رابطه باعث تورم، التهاب، قرمزی و احساس سوزش در واژن شود.
رابطه جنسی خشن یا بدون آمادگی کافی
رابطه‌ای که با خشونت انجام شود یا زمانی که زن به‌طور کامل تحریک نشده باشد، ممکن است به بافت‌های واژن آسیب وارد کرده و باعث تورم یا حتی زخم سطحی شود. این موضوع در زنانی که دچار خشکی واژن هستند شایع‌تر است.
اختلالات پوستی یا التهابی
بیماری‌هایی مانند لیکن پلان، لیکن اسکلروزیس، ولوودینیا یا درماتیت تماسی می‌توانند باعث التهاب مزمن در ناحیه تناسلی شوند. رابطه جنسی در این شرایط می‌تواند موجب بدتر شدن علائم و تورم واژن شود.
زمان ماندگاری تورم واژن
اگر تورم ناشی از پاسخ طبیعی بدن باشد، معمولاً ظرف چند ساعت تا حداکثر ۲۴ ساعت کاهش می‌یابد و جای نگرانی ندارد. اما اگر ورم بیش از این مدت ادامه داشته باشد یا با علائم دیگر همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه شود.
راهکارهای کاهش ورم واژن بعد از رابطه
برای کاهش ناراحتی ناشی از تورم واژن بعد از رابطه جنسی، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
-
استراحت و اجتناب از رابطه تا زمان کاهش کامل تورم
-
استفاده از کمپرس سرد روی ناحیه تناسلی
-
حفظ بهداشت ناحیه تناسلی و شست‌وشوی ملایم
-
استفاده از روان‌کننده‌ها در صورت خشکی واژن
-
نوشیدن آب کافی برای بهبود گردش خون
-
مراجعه به پزشک در صورت وجود علائم مشکوک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در شرایط زیر مراجعه به پزشک الزامی است:
-
تورم بیش از ۲۴ تا ۴۸ ساعت ادامه داشته باشد
-
وجود سوزش شدید، خارش یا درد
-
ترشحات بدبو یا تغییر رنگ
-
بروز زخم، تاول یا تب
-
سابقه حساسیت یا آلرژی به کاندوم یا روان‌کننده‌ها
پیشگیری از ورم واژن بعد از رابطه
برای پیشگیری از تورم واژن بعد از رابطه، نکات زیر می‌تواند مفید باشد:
-
اطمینان از تحریک کافی قبل از دخول
-
استفاده از روان‌کننده‌های پایه آب در صورت نیاز
-
رعایت ملایمت در حین رابطه و پرهیز از دخول خشن
-
انتخاب پوزیشن‌هایی که فشار کمتری به واژن وارد می‌کنند
-
انتخاب کاندوم مناسب برای پوست حساس
نتیجه‌گیری
تورم واژن بعد از رابطه جنسی پدیده‌ای شایع است که در اغلب موارد، ناشی از افزایش جریان خون و تحریک طبیعی واژن است و به خودی خود برطرف می‌شود. با این حال، اگر تورم با درد، ترشح غیرعادی یا علائم دیگر همراه باشد، لازم است مورد بررسی پزشکی قرار گیرد. شناخت بدن و توجه به علائم، بهترین راه برای حفظ سلامت جنسی و جسمی زنان است.