چه غذاهایی باعث زایمان زودرس می‌شوند؟
زایمان زودرس یا پیش از موعد به وضعیتی گفته میشود که نوزاد قبل از هفته ۳۷ بارداری به دنیا می‌آید. این وضعیت می‌تواند خطرات جدی برای سلامت نوزاد به همراه داشته باشد، زیرا اندام‌ها و سیستم‌های بدن نوزاد هنوز به طور کامل رشد نکرده‌اند. عوامل مختلفی می‌توانند موجب تحریک انقباضات رحم و شروع زایمان زودرس شوند. یکی از این عوامل، تغذیه مادر در دوران بارداری است. در این مقاله به بررسی غذاها و خوراکی‌هایی می‌پردازیم که ممکن است با افزایش احتمال زایمان زودرس مرتبط باشند.
نقش تغذیه در زایمان زودرس
تغذیه مادر در دوران بارداری تاثیر قابل توجهی بر سلامت جنین و روند بارداری دارد. مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند باعث تحریک انقباضات رحم یا تأثیر بر روی هورمون‌ها شود که احتمال زایمان زودرس را افزایش می‌دهد. به همین دلیل شناخت این غذاها و اجتناب از آن‌ها می‌تواند به کاهش خطر زایمان زودرس کمک کند.
غذاهای حاوی آنزیم بروملین (آناناس)
یکی از مواد خوراکی که در برخی منابع به عنوان محرک احتمالی زایمان شناخته میشود، آناناس است. آناناس حاوی آنزیمی به نام بروملین است که می‌تواند باعث نرم شدن دهانه رحم و تحریک انقباضات شود. هرچند مصرف متعادل آناناس معمولاً بی‌خطر است، مصرف مقادیر زیاد آناناس به ویژه در سه ماهه اول بارداری ممکن است خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.
غذاهای تند و پرادویه
مصرف غذاهای بسیار تند و پرادویه در برخی زنان باردار ممکن است باعث تحریک روده‌ها و افزایش حرکات روده‌ای شود که به طور غیرمستقیم می‌تواند باعث تحریک رحم شود. همچنین این نوع غذاها ممکن است باعث سوزش معده و ناراحتی گوارشی شوند که در نهایت بر وضعیت کلی مادر تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل بهتر است مصرف غذاهای پرادویه در دوران بارداری کنترل شود.
کافئین و نوشیدنی‌های حاوی آن
مصرف بیش از حد کافئین، که در قهوه، چای، نوشابه‌های کولا و شکلات یافت میشود، می‌تواند باعث افزایش احتمال زایمان زودرس شود. تحقیقات نشان داده‌اند مصرف روزانه بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین ممکن است با کاهش وزن نوزاد هنگام تولد و افزایش خطر زایمان زودرس همراه باشد.
غذاهای فرآوری شده و پرنمک
مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده که حاوی نمک، نگهدارنده‌ها و مواد افزودنی هستند، می‌تواند باعث افزایش فشار خون و ورم در مادر باردار شود. افزایش فشار خون و ورم شدید ممکن است به پره‌اکلامپسی منجر شود که یکی از دلایل مهم زایمان زودرس است. بنابراین کاهش مصرف این نوع غذاها به حفظ سلامت بارداری کمک می‌کند.
الکل و دخانیات
مصرف الکل و دخانیات در دوران بارداری علاوه بر عوارض متعدد، خطر زایمان زودرس را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. الکل می‌تواند به رشد ناقص جنین و اختلالات دیگر منجر شود و دخانیات باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به جنین میشود که احتمال شروع زایمان زودرس را بالا می‌برد.
غذاهای حاوی نیتریت و نیترات
برخی از گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس، کالباس و هات داگ حاوی مواد نگهدارنده نیتریت و نیترات هستند که مصرف زیاد آن‌ها در بارداری توصیه نمی‌شود. این ترکیبات ممکن است اثرات منفی بر سلامت جنین داشته و احتمال زایمان زودرس را افزایش دهند.
چای‌های گیاهی و داروهای طبیعی
برخی از چای‌ها و دمنوش‌های گیاهی مانند چای رزماری، دارچین، جینسینگ و رازیانه ممکن است باعث تحریک رحم شوند. زنان باردار باید پیش از مصرف هرگونه دمنوش گیاهی یا داروی طبیعی با پزشک خود مشورت کنند، زیرا برخی از آن‌ها می‌توانند باعث شروع انقباضات و زایمان زودرس شوند.
مواد غذایی سرد یا گرم به صورت افراطی
در طب سنتی برخی معتقدند مصرف زیاد غذاهای سرد یا گرم در دوران بارداری می‌تواند تعادل بدن را به هم زده و باعث تحریک رحم شود. اگرچه این باورها بیشتر مبنای علمی ندارند، اما مصرف متعادل و متنوع مواد غذایی در حالت تعادل بهترین گزینه است.
تأثیر کم‌خونی و تغذیه نامناسب بر زایمان زودرس
کمبود آهن و فولات می‌تواند باعث بروز مشکلات در روند بارداری شود که احتمال زایمان زودرس را افزایش می‌دهد. بنابراین مصرف غذاهای غنی از این مواد مغذی مانند سبزیجات برگ سبز، گوشت قرمز، حبوبات و میوه‌ها اهمیت فراوانی دارد.
توصیه‌های کلی برای پیشگیری از زایمان زودرس از طریق تغذیه
-
از مصرف زیاد آناناس به خصوص در سه ماهه اول بارداری خودداری کنید.
-
مصرف غذاهای تند، پرادویه و فرآوری شده را کاهش دهید.
-
میزان مصرف کافئین روزانه را کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم نگه دارید.
-
از الکل و دخانیات به طور کامل پرهیز کنید.
-
مصرف مواد غذایی حاوی نیتریت و نیترات را محدود کنید.
-
پیش از مصرف هر نوع دمنوش یا مکمل گیاهی حتما با پزشک مشورت کنید.
-
رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی ضروری را رعایت کنید.
نتیجه‌گیری
زایمان زودرس موضوعی جدی است که می‌تواند عوارض فراوانی برای مادر و نوزاد داشته باشد. تغذیه مادر نقش مهمی در حفظ سلامت بارداری و کاهش خطر زایمان پیش از موعد ایفا می‌کند. آگاهی از غذاهایی که ممکن است باعث تحریک رحم شوند و پرهیز از آن‌ها به همراه مصرف رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند. همیشه بهتر است برای دریافت برنامه غذایی مناسب در دوران بارداری با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا سلامت شما و فرزندتان تضمین شود.