چرا به گوشی نگاه میکنم چشمم درد میگیره؟
در دنیای امروزی استفاده از گوشیهای هوشمند به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده است. بسیاری از ما ساعتهای طولانی را صرف کار با موبایل برای چک کردن شبکههای اجتماعی، مطالعه، تماشای ویدئو یا حتی انجام کارهای شغلی میکنیم. با این حال، افراد زیادی شکایت دارند که پس از مدتی خیره شدن به صفحه گوشی دچار درد چشم، سوزش، خستگی یا تاری دید میشوند. در این مقاله به بررسی دلایل اصلی این مشکل میپردازیم و راهکارهایی برای کاهش آن ارائه میدهیم.
نور آبی ساطعشده از صفحه گوشی
یکی از مهمترین دلایلی که باعث درد چشم هنگام استفاده از گوشی میشود، نور آبی (Blue Light) است. این نور که از صفحه نمایش تلفنهای همراه، تبلتها و لپتاپها ساطع میشود، مستقیماً به چشم نفوذ میکند و میتواند سلولهای حساس شبکیه را تحریک کند. تماس بیش از حد با نور آبی، بهویژه در شب، ممکن است باعث:
-
تحریک قرنیه و ملتحمه
-
اختلال در خواب
-
خستگی چشم
-
افزایش فشار روی عدسی چشم
شود و در نتیجه فرد دچار درد چشم یا حس سنگینی در پلکها میگردد.
تمرکز طولانی مدت بدون پلک زدن کافی
هنگامی که به گوشی نگاه میکنیم، مخصوصاً هنگام خواندن متن یا تماشای ویدیو، میزان پلک زدن بهشدت کاهش مییابد. این مسئله باعث کاهش رطوبت سطح چشم شده و در نهایت به خشکی چشم، سوزش، تاری دید و درد ختم میشود. پلک زدن یکی از مکانیزمهای طبیعی بدن برای مرطوب نگه داشتن چشم است. اگر این فرآیند مختل شود، سطح قرنیه خشک و تحریکپذیر میشود.
استفاده طولانیمدت بدون استراحت
چشم انسان به گونهای طراحی نشده که بهصورت مداوم روی یک نقطه در فاصله نزدیک تمرکز کند. زمانی که ساعتهای زیادی به صفحه گوشی خیره میشویم، عضلات چشم بهصورت مداوم در وضعیت تمرکز نزدیک باقی میمانند. این حالت باعث خستگی عضلات چشم (Eye Strain) و ایجاد درد، سنگینی و در برخی موارد حتی سردرد میشود.
تنظیمات نامناسب نور صفحه نمایش
اگر نور صفحه گوشی خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، فشار بیشتری به چشم وارد میشود. در محیطهای تاریک، نور زیاد صفحه باعث انقباض شدید مردمک میشود که میتواند منجر به ناراحتی چشمی شود. از سوی دیگر، در محیطهای پرنور، اگر نور صفحه کم باشد، چشم برای دیدن مطالب باید بیشتر کار کند که منجر به خستگی میشود.
نزدیک بودن بیش از حد گوشی به چشم
بسیاری از افراد عادت دارند گوشی را در فاصله بسیار نزدیکی به چشم خود نگه دارند، بهخصوص هنگام مطالعه یا تایپ. این موضوع باعث میشود چشمها برای مدت طولانی در حالت تنظیم فوکوس نزدیک بمانند. چنین شرایطی فشار زیادی به عدسی و عضلات تطابق چشم وارد میکند و در نتیجه احساس درد یا خستگی در ناحیه چشم، پلک یا حتی پیشانی به وجود میآید.
خشکی محیط و عدم تهویه مناسب
اگر در محیطی با هوای خشک، بدون تهویه مناسب یا همراه با کولر یا بخاری کار میکنید، میزان رطوبت چشم کاهش مییابد. وقتی این عامل با خیره شدن طولانی به گوشی ترکیب شود، احتمال خشکی و در نتیجه درد چشم افزایش مییابد.
آستیگماتیسم یا مشکلات بینایی اصلاحنشده
افرادی که عیوب انکساری مانند آستیگماتیسم، نزدیکبینی یا دوربینی دارند اما از عینک یا لنز مناسب استفاده نمیکنند، معمولاً هنگام نگاه به صفحه گوشی دچار درد چشم میشوند. چشم در این شرایط برای دید واضح باید بیشتر تلاش کند که باعث خستگی و فشار بیش از حد میشود.
استفاده از فونتهای کوچک و نوشتههای فشرده
متونی با سایز فونت کوچک یا خطوط طولانی و فشرده، نیازمند تمرکز بیشتر و کار چشمی شدیدتر هستند. هنگام خواندن چنین مطالبی در گوشی، چشمها بیشتر خسته میشوند و احتمال بروز درد افزایش مییابد. انتخاب فونت مناسب میتواند نقش مهمی در کاهش فشار چشمی داشته باشد.
تاثیر خواب ناکافی بر سلامت چشم
کمخوابی یکی از عواملی است که باعث حساستر شدن چشم نسبت به محرکها میشود. اگر شب گذشته خواب کافی نداشته باشید، احتمال دارد چشم شما نسبت به نور صفحه گوشی واکنش شدیدتری نشان دهد و درد یا ناراحتی بیشتری را احساس کنید.
راهکارهایی برای کاهش درد چشم هنگام استفاده از گوشی
برای کاهش درد چشم و جلوگیری از مشکلات چشمی در استفاده از موبایل، میتوان راهکارهای زیر را رعایت کرد:
-
استفاده از فیلتر نور آبی یا حالت شب گوشی
-
تنظیم روشنایی صفحه نمایش با توجه به نور محیط
-
رعایت قانون ۲۰-۲۰-۲۰ (هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به نقطهای در فاصله ۲۰ فوتی نگاه کنید)
-
پلک زدن آگاهانه برای حفظ رطوبت چشم
-
استفاده از اشک مصنوعی در صورت خشکی چشم
-
افزایش فاصله گوشی از چشم (حداقل ۳۰ سانتیمتر)
-
تنظیم فونت و بزرگنمایی متنها برای راحتی در مطالعه
-
استراحت دادن منظم به چشمها و خواب کافی
-
مشورت با چشمپزشک در صورت تداوم علائم
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم درد چشم همراه با تاری دید، دوبینی، سردرد، حساسیت به نور یا اشکریزش غیرطبیعی باشد و با استراحت یا تغییر عادات بهبودی حاصل نشود، لازم است به چشمپزشک مراجعه کنید. همچنین افرادی که سابقه عیوب انکساری دارند یا از لنز استفاده میکنند، باید توجه بیشتری به سلامت چشمی خود داشته باشند.
جمعبندی
درد چشم هنگام استفاده از گوشی پدیدهای شایع و قابل پیشگیری است. دلایلی مانند نور آبی، خیره شدن طولانی، کاهش پلک زدن، خشکی چشم، آستیگماتیسم اصلاحنشده و عدم استراحت مناسب، همگی در این ناراحتی نقش دارند. با رعایت اصول بهداشتی چشمی و اصلاح عادات روزمره، میتوان از درد چشم و عوارض ناشی از استفاده طولانیمدت از گوشی جلوگیری کرد. بنابراین اگر میپرسید چرا به گوشی نگاه میکنم چشمم درد میگیره؟، پاسخ در مجموعهای از عوامل رفتاری، محیطی و فیزیولوژیکی نهفته است که قابل کنترل و مدیریت هستند.