عفونت واژن به رنگ قهوهای
ترشحات واژن بهطور طبیعی نقش مهمی در پاکسازی، روانسازی و حفظ سلامت دستگاه تناسلی زنان دارند. رنگ، بو و قوام این ترشحات ممکن است تحت تأثیر عوامل گوناگونی مانند تغییرات هورمونی، چرخه قاعدگی، بارداری یا وجود عفونت تغییر کند. یکی از نگرانیهای رایج در میان زنان، مشاهده ترشحات واژینال به رنگ قهوهای است. این رنگ ممکن است نشانهای از عفونت یا دیگر مشکلات زنانه باشد که نیازمند بررسی دقیق است. در این مقاله، به بررسی علل، علائم همراه، روشهای تشخیص و درمان عفونت واژن به رنگ قهوهای میپردازیم.
ترشحات قهوهای واژن چیست؟
ترشحات واژن به رنگ قهوهای معمولاً نشاندهنده وجود خون قدیمی در ترشحات است. این خون ممکن است از قاعدگی قبلی، لکهبینی یا زخمهای داخلی باشد که با ترشحات واژینال ترکیب شدهاند. اگر این نوع ترشح فقط برای یک یا دو روز مشاهده شود، بهویژه نزدیک به زمان قاعدگی، معمولاً جای نگرانی نیست. اما اگر ترشحات قهوهای بهصورت مداوم یا همراه با علائم غیرطبیعی دیگر ظاهر شود، میتواند نشانهای از یک عفونت یا مشکل جدیتر در رحم یا واژن باشد.
آیا ترشحات قهوهای همیشه نشانه عفونت هستند؟
خیر. ترشحات قهوهای ممکن است دلایل غیرعفونی نیز داشته باشند. اما در صورتی که همراه با بو، درد، خارش، سوزش یا تغییر در الگوی قاعدگی باشند، احتمال عفونت واژینال یا بیماریهای زمینهای بیشتر میشود. در ادامه به بررسی علل مختلف ترشحات قهوهای واژن میپردازیم.
علل غیرعفونی ترشحات قهوهای
پیش از بررسی دلایل عفونی، بهتر است با دلایل شایع و طبیعیتر ترشحات قهوهای آشنا شویم:
-
پایان قاعدگی: باقیماندهی خون قدیمی در پایان پریود ممکن است به رنگ قهوهای دیده شود.
-
تخمکگذاری: در برخی زنان، لکهبینی قهوهای در زمان تخمکگذاری طبیعی است.
-
بارداری: در اوایل بارداری ممکن است لکهبینی قهوهای خفیف رخ دهد که به لانهگزینی معروف است.
-
یائسگی یا پیشیائسگی: تغییرات هورمونی ممکن است باعث ترشحات تیره یا قهوهای شود.
-
استفاده از قرصهای ضدبارداری: این داروها میتوانند الگوی قاعدگی و ترشحات را تغییر دهند.
-
آسیب یا زخم داخلی: رابطه جنسی شدید، معاینه داخلی یا استفاده از تامپون میتواند منجر به خونریزی خفیف و ترشح قهوهای شود.
عفونتهایی که باعث ترشحات قهوهای میشوند
در برخی موارد، ترشحات قهوهای ممکن است به دلیل یک عفونت در دستگاه تناسلی ایجاد شود. در این بخش، شایعترین عفونتهایی که میتوانند باعث تغییر رنگ ترشحات به قهوهای شوند، معرفی میشوند.
1. واژینوز باکتریال (BV)
واژینوز باکتریال زمانی رخ میدهد که تعادل باکتریهای مفید واژن بههم بخورد و باکتریهای مضر رشد بیشازحد پیدا کنند. اگرچه این بیماری معمولاً با ترشحات خاکستری و بوی ماهی همراه است، اما در برخی موارد ممکن است ترشحات به رنگ قهوهای نیز ظاهر شوند، بهویژه اگر خونریزی خفیف داخلی وجود داشته باشد.
2. عفونت قارچی واژن
عفونتهای قارچی مانند کاندیدا آلبیکانس معمولاً با ترشحات سفید و پنیری همراه هستند، اما در موارد مزمن یا درماننشده، ممکن است باعث التهاب و خونریزی جزئی شوند که در ترکیب با ترشحات، رنگ آن را به قهوهای تغییر میدهد.
3. تریکومونیازیس
تریکومونیازیس نوعی عفونت انگلی است که از طریق رابطه جنسی منتقل میشود. این بیماری معمولاً با ترشحات زرد یا سبز رنگ همراه با بوی بد همراه است، اما در صورت آسیب به دیواره واژن یا دهانه رحم، ترشحات میتوانند قهوهایرنگ شوند.
4. بیماری التهابی لگن (PID)
PID یک عفونت جدی در دستگاه تناسلی فوقانی است که میتواند رحم، لولههای فالوپ و تخمدانها را درگیر کند. این بیماری اغلب با ترشحات قهوهای، درد لگن، تب و خونریزی بین قاعدگی همراه است.
5. زگیل یا زخم دهانه رحم
زخم یا التهاب دهانه رحم میتواند باعث خونریزی خفیف و ترشحات تیره شود. در برخی موارد این تغییر رنگ اولین علامت از بیماریهایی مانند زگیل تناسلی یا حتی سرطان دهانه رحم است.
علائم هشداردهنده همراه با ترشحات قهوهای
در صورتی که ترشحات قهوهای با یکی از علائم زیر همراه باشد، باید به پزشک مراجعه شود:
-
بوی بد یا تند ترشحات
-
درد در ناحیه لگن یا پایین شکم
-
تب یا لرز
-
احساس سوزش هنگام ادرار
-
خارش یا سوزش واژن
-
خونریزی پس از رابطه جنسی
-
قاعدگیهای نامنظم یا بسیار دردناک
روشهای تشخیص
برای تشخیص علت دقیق ترشحات قهوهای، پزشک ممکن است مراحل زیر را انجام دهد:
-
معاینه داخلی واژن و دهانه رحم
-
نمونهگیری از ترشحات جهت بررسی با میکروسکوپ یا کشت
-
تستهای تشخیص عفونتهای منتقله جنسی
-
سونوگرافی لگن برای بررسی وضعیت رحم و تخمدانها
-
پاپ اسمیر در صورت لزوم
روشهای درمان
درمان بستگی به علت اصلی ترشحات قهوهای دارد:
-
عفونت باکتریال: درمان با آنتیبیوتیکهایی مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین
-
عفونت قارچی: استفاده از داروهای ضد قارچ مانند فلوکونازول یا کرمهای موضعی
-
تریکومونیازیس: داروهای ضد انگل مانند مترونیدازول
-
بیماری التهابی لگن: درمان با ترکیبی از آنتیبیوتیکها بهصورت خوراکی یا تزریقی
-
زخم دهانه رحم یا زگیلها: بسته به علت، درمان با کرایوتراپی، لیزر یا جراحی
در موارد غیرعفونی، درمان ممکن است شامل تنظیم داروهای هورمونی، تغییر سبک زندگی یا فقط پیگیری پزشکی باشد.
راههای پیشگیری
برای کاهش احتمال بروز عفونت و ترشحات قهوهای، توصیه میشود:
-
از لباس زیر نخی و گشاد استفاده کنید
-
از دوش واژینال و محصولات معطر دوری کنید
-
روابط جنسی ایمن با استفاده از کاندوم داشته باشید
-
بهداشت شخصی را بهصورت منظم رعایت کنید
-
تستهای دورهای مانند پاپ اسمیر را انجام دهید
جمعبندی
ترشحات واژن به رنگ قهوهای ممکن است نشانهای طبیعی یا زنگ خطری برای یک بیماری زمینهای، بهویژه عفونت واژن باشد. تشخیص علت دقیق این نوع ترشحات تنها با بررسیهای پزشکی ممکن است. در صورت مشاهده علائم نگرانکننده یا تداوم ترشحات قهوهای، مراجعه به پزشک متخصص زنان برای تشخیص بهموقع و درمان مناسب ضروری است. رسیدگی سریع میتواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدیتر جلوگیری کند.