عفونت واژن آبکی
عفونت واژن یکی از شایعترین مشکلات سلامتی در میان زنان در سنین مختلف است. در این میان، عفونت واژن با ترشحات آبکی یکی از انواعی است که کمتر مورد توجه قرار میگیرد اما میتواند نشانهای از اختلال جدی یا عدم تعادل در محیط واژن باشد. ترشحات واژینال بهطور طبیعی در طول سیکل قاعدگی تغییر میکنند، اما وقتی ترشحات بیش از حد، بیرنگ یا خاکستری و همراه با علائمی مانند خارش، سوزش یا بوی نامطبوع باشند، ممکن است نشاندهنده وجود عفونت باشند. در این مقاله بهطور جامع به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان عفونت واژن با ترشحات آبکی میپردازیم.
تفاوت ترشحات طبیعی با ترشحات آبکی غیرطبیعی
ترشحات واژن بخشی از عملکرد طبیعی بدن زنان است که به تمیز نگهداشتن واژن، مرطوب نگهداشتن آن و محافظت در برابر عفونت کمک میکند. این ترشحات معمولاً شفاف یا سفید مایل به شیری هستند و با تغییرات هورمونی در طول ماه متفاوت میشوند.
اما وقتی ترشحات به شکل غیرعادی، آبکی، با حجم زیاد، یا همراه با علائم دیگر مانند خارش یا سوزش باشند، ممکن است نشانهای از عفونت باشد. ترشحات آبکی زیاد و بیبو یا با بوی غیرطبیعی معمولاً زنگ خطری است که نباید نادیده گرفته شود.
دلایل اصلی عفونت واژن با ترشحات آبکی
واژینوز باکتریال
یکی از شایعترین دلایل ترشحات آبکی، واژینوز باکتریال (BV) است. این عفونت ناشی از رشد بیش از حد باکتریهای مضر در واژن است که تعادل فلور طبیعی را به هم میزند.
علائم اصلی:
-
ترشحات خاکستری روشن یا سفید آبکی
-
بوی ماهی بهویژه بعد از رابطه جنسی
-
خارش یا تحریک جزئی
عفونت قارچی
عفونتهای قارچی مانند کاندیدیازیس معمولاً با ترشحات غلیظ و سفید همراه هستند، اما در برخی موارد ممکن است ترشحات رقیقتر و آبکی نیز دیده شود، مخصوصاً در مراحل اولیه.
علائم همراه:
-
خارش شدید
-
سوزش
-
قرمزی و التهاب واژن
-
گاهی بوی ترش
بیماریهای آمیزشی (STD)
برخی از بیماریهای مقاربتی میتوانند باعث ترشحات آبکی شوند، از جمله:
-
کلامیدیا
-
تریکوموناس
-
سوزاک (گنورهآ)
این بیماریها معمولاً با علائمی مانند درد هنگام ادرار، لکهبینی، یا خارش واژن همراه هستند و نیاز به درمان سریع پزشکی دارند.
عفونتهای ویروسی
عفونتهایی مانند تبخال تناسلی نیز در برخی موارد میتوانند باعث ترشحات آبکی شوند، مخصوصاً در مرحله فعال بیماری.
تغییرات هورمونی
گاهی ترشحات آبکی ممکن است بهدلیل تغییرات هورمونی مانند تخمکگذاری، بارداری، یا یائسگی باشد. در این موارد، اگر ترشحات بدون علائم دیگر باشند، معمولاً طبیعی تلقی میشوند. اما اگر با علائم عفونت همراه باشند، نیاز به بررسی دارند.
علائم همراه با ترشحات آبکی در عفونت واژن
-
خارش واژن یا ناحیه اطراف
-
بوی غیرعادی و ناخوشایند
-
احساس سوزش هنگام ادرار
-
التهاب، قرمزی یا تورم
-
درد هنگام رابطه جنسی
-
لکهبینی یا خونریزی خفیف
وجود هر یک از این علائم در کنار ترشحات آبکی میتواند نشانهای از عفونت باشد و مراجعه به پزشک را ضروری میکند.
نحوه تشخیص عفونت واژن آبکی
تشخیص دقیق نوع عفونت تنها از طریق معاینه پزشک و آزمایش ترشحات واژن امکانپذیر است. پزشک ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
-
معاینه فیزیکی ناحیه تناسلی
-
گرفتن نمونه از ترشحات برای آزمایش میکروسکوپی
-
آزمایش pH واژن
-
انجام آزمایش بیماریهای مقاربتی
تشخیص صحیح کلید درمان مؤثر و جلوگیری از عود مجدد عفونت است.
درمان عفونت واژن با ترشحات آبکی
درمان دارویی
بسته به نوع عفونت، پزشک ممکن است یکی از داروهای زیر را تجویز کند:
-
مترونیدازول یا کلیندامایسین برای واژینوز باکتریال
-
فلوکونازول یا کلوتریمازول برای عفونت قارچی
-
آزیترومایسین، داکسیسایکلین یا سفیکسیم برای بیماریهای آمیزشی
-
کرمها یا شیافهای واژینال در صورت نیاز
در صورتی که علت ویروسی باشد، ممکن است داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر نیز تجویز شود.
درمان خانگی و مکمل
اگرچه درمان پزشکی ضروری است، اما برخی اقدامات خانگی میتوانند به بهبود سریعتر و کاهش علائم کمک کنند:
-
پوشیدن لباس زیر نخی و آزاد
-
شستوشوی واژن فقط با آب ولرم (بدون صابون معطر)
-
پرهیز از استفاده از اسپریها یا ژلهای بهداشتی
-
اجتناب از رابطه جنسی تا زمان بهبودی
-
مصرف ماست پروبیوتیک یا مکملهای پروبیوتیک برای کمک به بازسازی فلور طبیعی واژن
پیشگیری از عفونت واژن با ترشحات آبکی
-
رعایت بهداشت شخصی بهویژه در دوران قاعدگی
-
خشک کردن ناحیه تناسلی بعد از شستشو
-
استفاده از کاندوم برای جلوگیری از بیماریهای مقاربتی
-
عدم استفاده از شویندههای قوی و صابونهای عطردار
-
تغییر منظم لباس زیر و استفاده از پارچههای طبیعی
-
مراجعه منظم به پزشک زنان برای بررسیهای دورهای
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر ترشحات آبکی با هر یک از موارد زیر همراه بود، لازم است سریعاً به پزشک مراجعه شود:
-
بوی بد یا بوی ماهی
-
خارش شدید
-
درد لگن یا پایین شکم
-
خونریزی غیرطبیعی
-
عدم بهبودی پس از چند روز مراقبت خانگی
نتیجهگیری
عفونت واژن با ترشحات آبکی میتواند نشانهای از عدم تعادل باکتریایی، عفونت قارچی یا حتی بیماری مقاربتی باشد. تشخیص بهموقع و درمان مناسب در این موارد بسیار مهم است تا از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جلوگیری شود. همچنین، رعایت بهداشت، تغذیه سالم و سبک زندگی صحیح میتواند نقش مهمی در پیشگیری از بروز این نوع عفونتها ایفا کند. در صورت بروز هرگونه علائم غیرمعمول، مراجعه به پزشک زنان ضروری است.