ایا تنگی مجرا باعث ناباروری میشود

آیا تنگی مجرا باعث ناباروری می‌شود؟

تنگی مجرای ادرار یکی از مشکلات اورولوژیکی شایعی است که می‌تواند عملکرد طبیعی دستگاه ادراری و تناسلی مردان را تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه ممکن است نه‌تنها بر ادرار کردن تأثیر بگذارد، بلکه در موارد خاصی می‌تواند نقش مهمی در بروز ناباروری ایفا کند. در این مقاله، به‌صورت کامل و علمی بررسی خواهیم کرد که تنگی مجرا چگونه ایجاد می‌شود، چه تأثیری بر سیستم تناسلی دارد و آیا واقعاً می‌تواند باعث ناباروری در مردان شود یا خیر.

تنگی مجرای ادرار چیست؟

مجرای ادرار لوله‌ای است که ادرار را از مثانه به خارج از بدن هدایت می‌کند. در مردان، این لوله همچنین مسیر خروج مایع منی در هنگام انزال نیز محسوب می‌شود. وقتی که به هر دلیلی، بخشی از این مجرا دچار تنگی شود، عبور مایعات در طول آن با اختلال مواجه می‌گردد. این تنگی می‌تواند در اثر آسیب فیزیکی، عفونت، التهاب مزمن، جراحی، یا حتی برخی بیماری‌های مادرزادی به‌وجود آید.

علائم شایع تنگی مجرا

علائم تنگی مجرای ادرار می‌تواند خفیف یا شدید باشد، و شامل موارد زیر می‌شود:

• کاهش شدت جریان ادرار

• احساس عدم تخلیه کامل مثانه

• درد یا سوزش هنگام ادرار

• خون در ادرار یا مایع منی

• تکرر ادرار یا نیاز فوری به ادرار کردن

• نشت ادرار یا انزال غیرطبیعی

این علائم در صورتی که پیگیری نشوند، می‌توانند منجر به عوارض جدی‌تری شوند، از جمله تأثیر بر توان باروری مردان.

رابطه بین تنگی مجرا و ناباروری

از آنجا که مجرای ادرار در مردان نقش مشترکی در دفع ادرار و انتقال اسپرم دارد، هرگونه انسداد یا تنگی در این مسیر می‌تواند بر عملکرد سیستم تناسلی تأثیر بگذارد. ناباروری زمانی رخ می‌دهد که اسپرم به‌درستی تولید نشود، از بدن خارج نگردد یا نتواند تخمک را بارور کند. در مواردی که تنگی مجرا مانع از خروج صحیح منی شود، باروری با اختلال مواجه خواهد شد.

کاهش حجم یا انسداد در خروج مایع منی

اگر تنگی مجرا شدید باشد، ممکن است مانع از عبور مؤثر اسپرم از مجرای انزال شود. در چنین حالتی، مایع منی یا خارج نمی‌شود، یا در حجم بسیار کم خارج می‌گردد، که این امر احتمال لقاح را کاهش می‌دهد.

عفونت‌های مکرر

تنگی مجرا می‌تواند باعث بروز عفونت‌های مزمن در سیستم ادراری شود. این عفونت‌ها ممکن است به اپیدیدیم، بیضه یا پروستات گسترش پیدا کنند و عملکرد تولید و انتقال اسپرم را مختل نمایند.

آسیب به ساختارهای اطراف مجرا

در برخی موارد، به‌ویژه پس از جراحی یا ضربه، تنگی مجرا می‌تواند همراه با آسیب به بخش‌هایی از دستگاه تناسلی باشد که در انزال و باروری نقش دارند. در صورت آسیب به این نواحی، باروری نیز به‌صورت مستقیم تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

روش‌های تشخیص تنگی مجرا

تشخیص دقیق تنگی مجرا نیاز به بررسی‌های کلینیکی و پاراکلینیکی دارد. روش‌هایی مانند:

• سونوگرافی از مجاری ادراری

• یوروفلوومتری (اندازه‌گیری شدت جریان ادرار)

• سیستوسکوپی (مشاهده مستقیم مجرا با دوربین)

• عکس رنگی از مجرا (Retrograde urethrogram)

با این روش‌ها می‌توان محل، شدت و طول تنگی را مشخص کرد تا درمان مناسب انتخاب شود.

درمان تنگی مجرای ادرار

درمان تنگی مجرا بسته به شدت آن متفاوت است:

• اتساع (دیلاتاسیون): در موارد خفیف، پزشک می‌تواند مجرا را با ابزار خاصی باز کند.

• جراحی (اورتروپلاستی): در تنگی‌های شدیدتر، معمولاً عمل جراحی برای برداشتن بخش تنگ و بازسازی مجرا انجام می‌شود.

• استفاده از استنت‌ها: در برخی موارد خاص، لوله‌هایی در مجرا قرار می‌گیرند تا مسیر باز باقی بماند.

در صورتی که درمان مناسب انجام شود، عملکرد جنسی و باروری در بسیاری از مردان به حالت طبیعی بازمی‌گردد.

آیا درمان تنگی مجرا می‌تواند ناباروری را برطرف کند؟

اگر ناباروری ناشی از انسداد مجرا باشد، درمان آن معمولاً منجر به بهبود باروری می‌شود. بسیاری از مردانی که تحت عمل جراحی اصلاح تنگی مجرا قرار می‌گیرند، پس از آن توانایی باروری خود را بازیافته‌اند. با این حال، اگر ناباروری از نوع ترکیبی باشد (مثلاً همراه با مشکل اسپرم یا عفونت بیضه)، درمان تنگی ممکن است به‌تنهایی کافی نباشد و نیاز به درمان‌های مکمل وجود داشته باشد.

نتیجه‌گیری

تنگی مجرای ادرار می‌تواند در برخی موارد خاص باعث ناباروری در مردان شود، به‌ویژه اگر مانع خروج طبیعی اسپرم یا باعث عفونت‌های مزمن در سیستم تناسلی شود. با این حال، در صورت تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر، شانس بازگشت عملکرد باروری بالا خواهد بود. مردانی که دچار علائم ادراری یا اختلال در انزال هستند، باید بدون تأخیر به متخصص اورولوژی مراجعه کنند تا علت بررسی و در صورت نیاز درمان آغاز شود. تغذیه مناسب، بهداشت فردی، پرهیز از رفتارهای پرخطر و پیگیری منظم وضعیت سلامتی، نقش مهمی در پیشگیری از تنگی مجرا و عوارض ناشی از آن دارد.