آیا با واریکوسل گرید ۳ میتوان باردار شد؟
واریکوسل یکی از علل شایع ناباروری در مردان است. این مشکل معمولاً در سنین باروری بروز پیدا میکند و بسته به شدت آن، میتواند تأثیرات متفاوتی بر کیفیت اسپرم و توانایی باروری داشته باشد. گرید ۳ واریکوسل شدیدترین درجه از این بیماری است و معمولاً با علائم مشهود و اختلالات قابلتوجه در آزمایش اسپرم همراه است. در این مقاله بررسی میکنیم که آیا با واریکوسل گرید ۳ امکان بارداری طبیعی وجود دارد یا خیر، چه عواملی بر این موضوع اثرگذارند، و چه اقداماتی میتوان برای افزایش شانس باروری انجام داد.
واریکوسل چیست و چگونه درجهبندی میشود؟
واریکوسل بزرگ شدن غیرطبیعی وریدهای شبکه پامپینیفرم در کیسه بیضه است. این بیماری مشابه واریس در پاهاست و باعث اختلال در تخلیه خون از بیضه میشود. نتیجه آن افزایش دما، کاهش اکسیژنرسانی و اختلال در تغذیه سلولهای سازنده اسپرم است.
واریکوسل به سه گرید (درجه) تقسیم میشود:
-
گرید ۱: فقط در هنگام مانور فیزیکی خاص (مانور والسالوا) قابل تشخیص است.
-
گرید ۲: بدون نیاز به مانور قابل لمس است ولی قابل مشاهده نیست.
-
گرید ۳: وریدها بدون نیاز به لمس یا فشار کاملاً برجسته و قابل مشاهده هستند.
تاثیر واریکوسل گرید ۳ بر کیفیت اسپرم
در گرید ۳ واریکوسل، گردش خون بیضه به شدت مختل میشود. این اختلال به طور مستقیم روی تولید و کیفیت اسپرمها اثر میگذارد. مشکلات متداول شامل موارد زیر است:
-
کاهش چشمگیر تعداد اسپرمها
-
حرکت ضعیف اسپرم (آستنوسپرمی)
-
شکل غیرطبیعی اسپرم (تراتوسپرمی)
-
افزایش اسپرمهای مرده یا آسیبدیده
-
افزایش استرس اکسیداتیو در مایع منی
بر اساس تحقیقات پزشکی، مردانی که واریکوسل گرید ۳ دارند، بیشتر از سایرین در معرض ناباروری هستند، اما این بهمعنای غیرممکن بودن بارداری نیست.
آیا با واریکوسل گرید ۳ میتوان به صورت طبیعی باردار شد؟
در برخی موارد، علیرغم وجود واریکوسل گرید ۳، مرد همچنان توانایی تولید اسپرمهایی با کیفیت کافی برای باروری را دارد. اگرچه احتمال بارداری طبیعی در این افراد کاهش مییابد، اما غیرممکن نیست. عوامل تعیینکننده عبارتند از:
-
سن و سلامت عمومی مرد
-
سطح هورمونهای جنسی مانند تستوسترون
-
مدت زمان ابتلا به واریکوسل
-
سلامت و باروری همسر
در موارد نادری، مردان با واریکوسل گرید ۳ بدون انجام هیچ درمانی توانستهاند صاحب فرزند شوند، اما این استثناست و نه قاعده.
اهمیت آزمایش اسپرم در تعیین شانس بارداری
برای ارزیابی دقیق تأثیر واریکوسل بر باروری، آزمایش آنالیز مایع منی (اسپرمogram) بسیار ضروری است. این آزمایش نشان میدهد که تعداد، تحرک و شکل اسپرمها در چه وضعیتی قرار دارند. در مردان مبتلا به واریکوسل گرید ۳، معمولاً یکی یا چند مورد از شاخصهای اسپرم دچار مشکل هستند.
اگر نتایج آزمایش اسپرم در حد طبیعی باشد، شانس بارداری وجود دارد، حتی اگر واریکوسل در گرید بالا باشد. در مقابل، اگر کیفیت اسپرم بسیار پایین باشد، درمانهای مکمل یا جراحی ممکن است لازم شود.
درمان واریکوسل گرید ۳ برای افزایش شانس بارداری
در صورت تأثیر واریکوسل بر باروری، پزشک ممکن است جراحی واریکوسلکتومی را پیشنهاد دهد. این عمل با هدف بستن وریدهای معیوب انجام میشود و معمولاً با بهبود در پارامترهای اسپرم همراه است. بهویژه در بیماران با واریکوسل گرید ۳، انجام جراحی میتواند نتایج قابلتوجهی داشته باشد.
مطالعات نشان میدهند که پس از جراحی واریکوسل:
-
تعداد اسپرم افزایش مییابد
-
تحرک اسپرم بهتر میشود
-
شانس بارداری طبیعی در برخی زوجها تا ۳۰ تا ۴۰ درصد بالا میرود
جایگزینهای بارداری طبیعی در موارد شدید
اگر پس از درمان واریکوسل گرید ۳ بهبود کافی در کیفیت اسپرم حاصل نشود، روشهای کمکباروری مانند آییوآی (IUI)، آیویاف (IVF) و تزریق اسپرم داخل تخمک (ICSI) میتوانند گزینههای مناسبی باشند. این روشها در بسیاری از موارد به زوجهای مبتلا به ناباروری مردانه کمک میکنند تا صاحب فرزند شوند.
تغذیه و سبک زندگی در بهبود وضعیت باروری
حتی در حضور واریکوسل گرید ۳، تغییر در سبک زندگی میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. پیشنهادهایی که ممکن است مؤثر باشند عبارتند از:
-
مصرف مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدان مانند میوه و سبزیجات
-
پرهیز از سیگار و الکل
-
پوشیدن لباس زیر آزاد برای کاهش دمای بیضه
-
کاهش استرس
-
انجام ورزش منظم اما ملایم
-
مصرف مکملهایی مانند ویتامین C، E، زینک و سلنیوم تحت نظر پزشک
صحبت با پزشک متخصص قبل از تصمیمگیری
هرگونه اقدام برای درمان یا تصمیمگیری درباره بارداری باید تحت نظر متخصص اورولوژی یا ناباروری انجام شود. بررسی دقیق آزمایشها، معاینه بالینی و مشورت تخصصی بهترین مسیر برای افزایش شانس بارداری در مردان با واریکوسل گرید ۳ است.
نتیجهگیری
واریکوسل گرید ۳ یک مشکل جدی در باروری مردان محسوب میشود، اما به معنای پایان شانس بارداری نیست. برخی مردان حتی با وجود این درجه شدید از واریکوسل توانستهاند به طور طبیعی یا با کمک درمانهای تخصصی، فرزنددار شوند. موفقیت در این مسیر وابسته به تشخیص بهموقع، انتخاب درمان مناسب، سبک زندگی سالم و پیگیری مداوم است.
در صورتی که شما یا همسرتان با این مشکل مواجه هستید، ناامید نباشید. مراجعه به پزشک، انجام بررسیهای دقیق و پیگیری درمان میتواند راه را برای تحقق آرزوی فرزندآوری باز کند.