علت سوزش دهانه واژن هنگام پریودی
سوزش دهانه واژن چیست و چرا در دوران قاعدگی شدت می‌گیرد؟
سوزش دهانه واژن حالتی ناراحت‌کننده است که در آن فرد احساس سوزش، خارش یا تحریک‌پذیری در ناحیه دهانه رحم یا ورودی واژن دارد. این مشکل می‌تواند در هر زمانی رخ دهد اما بسیاری از زنان گزارش می‌دهند که سوزش در دوران پریود یا بلافاصله قبل و بعد از آن بیشتر می‌شود. این احساس ناخوشایند ممکن است خفیف یا شدید بوده و با ترشح، خارش یا بوی نامطبوع همراه باشد.
تغییرات هورمونی و تأثیر آن بر مخاط واژن
یکی از اصلی‌ترین دلایل سوزش در زمان قاعدگی، تغییرات هورمونی است. کاهش سطح استروژن در دوران پریود باعث نازک شدن و خشکی بیشتر دیواره واژن می‌شود. این خشکی می‌تواند منجر به تحریک‌پذیری و در نهایت سوزش در ناحیه دهانه واژن شود. همچنین، کاهش روان‌کننده‌های طبیعی واژن در این زمان، احتمال تحریک توسط خون یا نوار بهداشتی را افزایش می‌دهد.
حساسیت به نوار بهداشتی یا تامپون
استفاده از برخی نوارهای بهداشتی یا تامپون‌ها می‌تواند سبب واکنش آلرژیک یا تحریک پوست ناحیه تناسلی شود. برخی نوارها دارای رایحه، مواد شیمیایی یا الیاف مصنوعی هستند که تماس طولانی‌مدت با پوست حساس واژن می‌تواند باعث قرمزی، خارش و سوزش شود. تعویض نوارهای بهداشتی با گزینه‌های بدون رایحه یا پارچه‌ای ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
تغییر در PH واژن
خون قاعدگی می‌تواند سطح PH طبیعی واژن را تغییر دهد و تعادل بین باکتری‌های مفید و مضر را بر هم بزند. این تغییرات ممکن است منجر به رشد باکتری‌های مضر یا قارچ‌ها شده و در نتیجه، سوزش یا عفونت‌های قارچی خفیف تا متوسط ایجاد شود. در برخی موارد، این تغییرات می‌توانند حتی پس از اتمام پریود نیز ادامه داشته باشند.
عفونت‌های واژینال و افزایش علائم در دوران قاعدگی
در برخی موارد، سوزش دهانه واژن در دوران پریود نشانه‌ای از وجود عفونت است که در این زمان شدت بیشتری پیدا می‌کند. از جمله این عفونت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
عفونت قارچی: سوزش، خارش و ترشح سفید و پنیری‌شکل
-
واژینوز باکتریال: ترشح خاکستری با بوی نامطبوع
-
عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STD): مانند تبخال، کلامیدیا یا گنوره
هورمون‌ها و خون قاعدگی می‌توانند محیطی مناسب برای تشدید این عفونت‌ها ایجاد کنند.
تحریک مکانیکی بر اثر شستشو یا پوشش نامناسب
شستشوی بیش از حد یا استفاده از صابون‌های معطر برای ناحیه تناسلی در دوران پریود می‌تواند باعث تحریک و از بین رفتن فلور طبیعی واژن شود. علاوه بر این، پوشیدن لباس‌های تنگ و استفاده از پارچه‌های مصنوعی در لباس زیر، در کنار رطوبت حاصل از نوار بهداشتی، شرایطی را فراهم می‌آورد که باعث سوزش و تحریک دهانه واژن می‌شود.
زخم‌های ریز یا التهاب ناشی از خارش
گاهی اوقات خارش شدید یا تماس مکرر با دست آلوده می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های ریز و میکروسکوپی در ناحیه واژن شود. با شروع قاعدگی، تماس این زخم‌ها با خون باعث سوزش می‌شود. همچنین خراش‌های سطحی می‌توانند در صورت عدم مراقبت، زمینه‌ساز عفونت باشند.
راه‌های پیشگیری و کاهش سوزش واژن در دوران قاعدگی
برای پیشگیری یا کاهش علائم سوزش در دوران پریود، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
-
استفاده از نوار بهداشتی‌های بدون عطر و ضدحساسیت
-
تعویض منظم نوار یا تامپون (حداکثر هر ۴ ساعت)
-
خودداری از شستشوی مکرر با صابون‌های عطردار
-
پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد
-
خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی
-
استفاده از ژل‌های مرطوب‌کننده یا کرم‌های ضدالتهاب در صورت تجویز پزشک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر سوزش واژن با علائمی مانند ترشح بدبو، خارش شدید، تب، درد لگن یا احساس سوزش هنگام ادرار همراه باشد، بهتر است با پزشک زنان مشورت شود. همچنین اگر این سوزش در هر ماه و به طور مکرر در زمان قاعدگی تکرار می‌شود، احتمال وجود عفونت یا اختلال در تعادل باکتریایی واژن وجود دارد که نیاز به درمان دارد.
جمع‌بندی نهایی
سوزش دهانه واژن در دوران پریودی یک مشکل شایع اما قابل مدیریت است. با شناخت دلایل زمینه‌ای مانند تغییرات هورمونی، حساسیت به محصولات بهداشتی و عفونت‌ها، می‌توان راهکارهای مناسبی برای پیشگیری و درمان آن به‌کار برد. رعایت بهداشت مناسب، استفاده از محصولات بدون تحریک و مراجعه به پزشک در صورت تکرار علائم، از مهم‌ترین اقدامات برای حفظ سلامت واژن در دوران قاعدگی به شمار می‌رود.